Haber Merkezi
Kıbrıs’a nakit akışının son zamanlarda büyük oranda artması beraberinde kara para aklama faaliyetlerine ilişkin tartışmaları da gündeme getiriyor.
Temsilciler Meclisi’nde paylaşılan veriler 90 milyon Avro’dan fazla nakit paranın akıbetinin bilinmediğini ortaya koyarken, veriler özellikle inşaat sektöründe nakit parayla yapılan konut satışlarının kara para aklama faaliyetlerinde önemli bir rol oynadığını gösteriyor.
DİSİ Milletvekili Dimitris Dimitriu “”90 milyon Euro’dan fazla nakit paranın nereye gittiğini bulmaya çalışıyoruz. Bu para ülkede mi? Ülkeye yatırım yapıldı mı? Ülkeyi terk mi etti? Kuzeye mi gitti?” sorularını gündeme taşıdı.
AKEL Milletvekili İrini Haralambidis ise “bu ülkede yaşadığımız onca şeyden sonra hala kara delikler bulmaya devam etmemiz çok üzücü” vurgusunda bulunarak “Marinalar aracılığıyla ne parası geliyor? Kıbrıs’a para getirmek isteyen biri bunu neden resmi kanallardan yapmıyor?” sorgusunda bulundu.
Kıbrıs Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi’nin Etik Özel Komitesi’nde kara para aklama faaliyetleri ve nerede olduğu bilinmeyen 90 milyon Avro’nun akıbeti tartışıldı.
Meclis Etik Komitesi’nin toplantısında konuşan milletvekilleri Kıbrıs’a artan para akışıyla birlikte kara para aklamaya yönelik faaliyetlerde “bana parayı göster” ilkesinin önemine değindiler.
Komite toplantısında Polis şefi yardımcısı Demetris Demetriou, Ağustos 2023’ten bu yana Kıbrıs’a büyük miktarlarda para akışıyla ilgili çok fazla faaliyet olduğunu söyledi.
Şu anda mahkemede 10 milyon Avro tutarında dört dava bulunduğuna dikkat çeken Dimitriu, diğer davalar için soruşturmaların halen devam ettiğini söyledi. Demetriou ayrıca, bir AB üyesi ülke ve Eurojust’ın katılımıyla büyük bir davanın soruşturulma aşamasında olduğunu da açıkladı.
90 Milyon Avro Nerede?
Milletvekilleriyle paylaşılan veriler, beyan edilen 101.6 milyon Avro’nun 90 milyon Avro’suyla ilgili mahkemeye intikal eden herhangi bir soruşturma olmadığını ortaya koydu.
Maliye Bakanlığı Daimi Sekreteri George Panteli, 1 Ocak 2021 ile Mart 2024 tarihleri arasında havaalanı gümrüklerinde 119 milyon Avro tutarında 1077 nakit beyanı yapıldığını söyledi.
Nakit beyanlarından 825’i Ocak 2023 ile Mart 2024 tarihleri arasında yapılmış olduğunu açıklayan Maliye bakanlığı yetkilisi, nakit beyanlarının toplamının 105 milyon Avro olduğunu söyledi.
Polis ve kara para aklamayla mücadele biriminin (MOKAS) soruşturduğu 825 beyanın 336’sı 101,6 milyon Avro ya da yüzde 96’sına tekabül ediyor.
MOKAS şefi Maria Kirmizi Antoniou milletvekillerine şüpheli olarak belirlenen 17 vakanın cezai soruşturma için polisle paylaşıldığını söyledi. Mokas’ın kendi inisiyatifiyle mi soruşturma yürüttüğü sorusuna ise Antoniou, kuruma ulaşan şüpheli işlem raporlarıyla işe başladıkları cevabını verdi. 2023 yılında 2 bin vakanın rapor edildiğini ve bunların önem sırasına göre incelendiğini de belirtti.
Gayrimenkul
Vergi Komisyonu üyesi Sotiris Markides ise nakit parayla mülk satışı gerçekleştiren çok sayıda müteahhit olduğu yönündeki bilgileri doğruladı. Markides örnek vererek 2021 yılında, 10.000 Avro’dan fazla nakit parayla işlem yaptıklarını doğrulayan 1.200 müteahhit olduğuna dikkat çekti. Markides ayrıca gerekli araştırmalara başlamak çin gümrük dairesinden Kıbrıs’a nakit para ile geldiğini söyleyenlerin listesini beklediğini söyledi.
Gümrük Müdürü Theodora Demetriou, nakit beyanı yapılırken kişilerin nakit paranın kaynağını, varış yerini ve amacını belirtmeleri gerektiğinin altını çizdi. Birçok kişinin nakit beyanlarının gayrimenkul alımı için yapıldığına inandığını hatırlatan Gümrük Müdürü, bununla birlikte, gümrük dairesinin daha fazla araştırma yapma imkanına sahip olmadığını söyledi.
İçişleri Bakanlığı yetkilisi Anastasia Kamenou da, tüzel kişiliklerin kara para aklama, terör finansmanı ve vergi kaçırma açısından yüksek riskli kategoriler sınıfında izlendiğini ve buna, yapılan isimsiz bağışlar, büyük miktarlarda nakit transferleri ve diğer risk faktörlerinin de dahil olduğunu söyledi. Kamenou 2023’ün başında, yüksek riskli olarak belirlenen ve MOKAS, polis ve Vergi Dairesi ile paylaşılan kuruluşların oranının yüzde 25 olduğuna işaret etti.
İşbirliği eksikliği
DİSİ milletvekili ve Komite Başkanı Dimitris Dimitriou, Cumhuriyet’e nakit para girişinin ele alınmasında devlet hizmetleri arasında zayıf bir koordinasyon olduğunun açık olduğunu kaydederek şunları söyledi:
“90 milyon Euro’dan fazla nakit paranın nereye gittiğini bulmaya çalışıyoruz. Bu para ülkede mi? Ülkeye yatırım yapıldı mı? Ülkeyi terk mi etti? Kuzeye mi gitti? Henüz herhangi bir yanıt alamadık.”
Dimitriou, bir kişinin bir şey satın almak için kullanabileceği maksimum nakit miktarının 1,000 Avro ile sınırlandırılmasını öngören bir yasa tasarısı sunmayı planladıklarını da sözlerine ekledi.
Şu anda, 10,000 Avro’dan fazla nakit alımlar vergi komisyonuna beyan edildiği sürece herhangi bir sınır bulunmamaktadır.
AKEL Milletvekili İrini Haralambidis ise “bu ülkede yaşadığımız onca şeyden sonra hala kara delikler bulmaya devam etmemiz çok üzücü” vurgusunda bulunarak şunları söyledi:
“Marinalar aracılığıyla ne parası geliyor? Kıbrıs’a para getirmek isteyen biri bunu neden resmi kanallardan yapmıyor?”
Kaynak-Photo: Cyprus Mail
