Fotoğraflar: Olkan Erguler Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TUDAV) Amir Cohen ve Ariel Schalit’
Şubat ayı sonlarında Akdeniz’de, İsrail açıklarında sebebi henüz tespit edilemeyen bir yağ sızıntısı meydana geldi. İlk hafta içerisinde özellikle İsrail, ardından da Lübnan kıyılarına yoğun miktarlarda katran vurdu. Dünya basınında yaklaşık 200 km’lik sahil şeridine katran vurduğu haberleri yayılıyor. Şu anda en çok üzerinde durulan ihtimal yağ sızıntısının, ülke açığındaki bir gemiden kaynaklandığı.
Fakat uluslararası önem taşıyan bu durumunla ilgili yargı sürecinde adil davranılabilmesi adına, sızıntıdan sorumlu olduğu tahmin edilen gemilerin isimlerinin paylaşılmaması için genel bir yayın yasağı getirildi.
Bu olaydan kötü etkilenen, katran kaplı olarak karaya vuran deniz kaplumbağası ve kuşlara ait fotoğraflar sivil toplum kuruluşları tarafından dünya basını ile paylaşıldı. Aynı dönemle ölü olarak karaya vuran bir balinanın ciğerlerinde de katran tespit edildiği dünya basınında yerini aldı.
SPOT- Kuzey Kıbrıs Kaplumbağaları Koruma Cemiyeti’nin verdiği bilgilere göre, geçtiğimiz hafta içinde, kuzey sahil şeridine de katran vurmaya başladı. Maalesef, yazın yüzlerce yuvaya ev sahipliği yapan Alagadi Özel Çevre Koruma Bölgesi’ndeki Alagadi plajı ve Karpaz Özel Çevre Koruma Bölgesi’ndeki Ronnas sahili de bu felaketten payına düşeni alıyor.
Yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Şu anda, sahilleri kaplayan katran miktarı hızla artmakta Kıbrıs adası kıyıları ve sahilleri, üreme dönemi olan Nisan – Ekim aylarında hem yeşil deniz kaplumbağaları hem de Caretta caretta’ların yoğun olarak görüldüğü alanlar. Akdeniz’deki en önemli deniz kaplumbağası üreme alanlarından birkaçı ülkemiz sınırlarında yer alıyor. Dünya çapında tehlike altında olan bu canlıların birkaç ay sonra katran toplanan bu sahillerde yumurtlamaya başlamasını bekliyoruz. Biriken katranın havaların da ısınması ile bu türler üzerindeki olası zararını düşünmek çok endişe verici. Bu durum sadece yaban hayat için değil, aynı zamanda havaların ısınmasıyla deniz kenarında zaman geçirmek iseyecek olan halkımız ve çocuklarımız için de tehlike arz etmekte.
Katran yanlışlıkla tüketildiği ya da solunduğu durumlarda canlıları zehirleyerek ya da solunum zorluğuna yol açarak onlara zarar verebilir. Ayrıca, cilt yüzeyine ya da tüylere bulaşarak hareket kabiliyetini sınırlar ve vücut ısısının dengelenmesini engeller.. Genellikle deniz yüzeyinde asılı kalan katran, özellikle nefes almak için sürekli yüzeye çıkmak zorunda olan deniz kaplumbağaları veya besin için su yüzeyinde zaman geçirmek zorunda olan deniz kuşlar için çok tehlikelidir.
Bu durum bizi derinden üzmüştür. Katranın yoğun olarak görüldüğü bölgelerin SPOT- Kuzey Kıbrıs Kaplumbağaları Koruma Derneği’ne bildirilmesini rica ederiz. Bu sahillerin havalar ısınmadan ve katran erimeden en kısa zamanda temizlenmesine yönelik temizlik çalışmaları gerçekleştirmek üzere organizasyonlar yapmaya hazır olduğumuzu bildiririz. Bu konuda ilgili devlet kurumlarıyla işbirliği içerisinde çalışarak yaban hayatın bu felaketten en az şekilde etkilenmesini hedefliyoruz.
