Birleşmiş Milletler Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve İklim ve Temiz Hava Koalisyonu (CCAC), Temiz Hava Girişimi’ ni [1] kamuoyuyla paylaştı ve hükümetlere iklim ve hava kirliliği krizlerinin birlikte ele alınması çağrısında bulundu.
Temiz Hava Girişimi, iklim değişikliğiyle mücadele etmenin yanı sıra hava kirliliğini azaltmayı ve halk sağlığını korumayı amaçlıyor.
Girişim, ulusal ve yerel yönetimlere; 2030 yılına kadar vatandaşlarını güvenli seviyede hava kalitesine ulaştırmaları ve iklim değişikliği ile hava kirliliği politikalarını uyumlaştırmaları yolunda çağrıda bulundu.
Paris Anlaşması’nın iklim değişikliği hedefleri, hava kirliliğini azaltma yoluyla 2050 yılına kadar yılda bir milyondan fazla hayat kurtarmaya imkan sağlıyor. Bu hedefler aynı zamanda yaklaşık 54,1 trilyon dolar değerinde sağlık maliyetinin de ortadan kalkması demek.
Geçtiğimiz hafta Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde Temiz Hava Girişimi’ni kamuoyuna tanıtan BM Genel Sekreteri’nin İklim Eylem Zirvesi Özel Temsilcisi Luis Alfonso de Alba, “iklim ve hava kirliliği krizlerinin aynı sebeplerden kaynaklandığını ve birlikte ele alınması gerektiğini söyledi.”
23 Eylül 2019’da BM Genel Sekreteri himayesinde gerçekleştirilecek İklim Eylem Zirvesi’nde sunulacak girişim; iklim değişikliğinin etkilerine karşı dayanıklılığın artırılacağı sağlık sistemlerine yönelik olarak, hava kalitesinin izlenmesi ve politikaların uygulanabilirliğinin artırılması için birçok yeni taahhüt ve yatırım planının kamuoyuna duyurulduğu girişimler arasında yer alıyor.
Temiz Hava Girişimi; Dünya Sağlık Örgütü, Peru ve İspanya hükümetleri, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal İşler Birimi (Department of Economic and Social Affairs,DESA) ile Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (International Labour Organization, ILO) öncülüğünde geliştirilen Sosyal ve Politik Eylem Alanları kapsamında kuruldu. Koalisyon, halk sağlığının iyileştirilmesi, eşitsizliklerin azaltılması, sosyal adaletin teşvik edilmesi ve iklimi gelecek nesiller için korurken herkes için iyi iş olanaklarını artırmayı amaçlıyor.
Hava kirliliği 600 bin çocuğun erken ölümüne yol açıyor
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre hava kirliliği, her yıl 600 bini çocuk olmak üzere yedi milyon erken ölüme yol açıyor. Dünya Bankası, hava kirliliğinin küresel ekonomiye maliyetinin yaklaşık 5,11 trilyon ABD doları değerinde refah kaybıyla sonuçlandığını belirtiyor. En fazla emisyon salımına sebep olan 15 ülkede ise hava kirliliğinin sağlık etkilerinin gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yüzde 4’ünden daha fazla olduğunu belirtiyor.
Paris Anlaşması’nda sunulan iklim değişikliği hedeflerine ulaşılması, 2050 yılına kadar her yıl en az bir milyon erken ölümü ve hava kalitesindeki iyileşmeler sayesinde yaklaşık 54,1 trilyon dolar maliyeti engelleyebilir. Bu rakam, iklim değişikliğiyle mücadele için harcanan bütçenin iki katı demek.
Temiz Hava Girişimi aşağıdaki taahhütleri içeriyor:
• DSÖ Çevre Hava Kalitesi İlkeleri’nde belirlenen değerlere ulaşmak için hava kalitesi ve iklim değişikliği politikalarının uygulamaya konması.
• Karayolu taşımacılığından kaynaklanan emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunmak amacıyla e-taşımacılık ve sürdürülebilir ulaşım politikalarının ve eylem planlarının uygulamaya konması.
• Politikaların hayata geçmesi sonucu kurtarılan hayatların, çocuklar ve diğer dezavantajlı grupların sağlık kazanımlarının ve sağlık sisteminin finansal kazanımlarının hesaplanması.
• İlerlemelerin izlenmesi ve Breathelife kampanyası tarafından desteklenen uluslararası yapılanmalar aracılığıyla deneyimlerin ve iyi uygulamaların paylaşılması.
