Kadın haklarını savunan bazı kurumların Güney Afrika Cinsler Arası Eşitlik Komisyonu‘na (CGE) yaptıkları başvuru sonrasında, AIDS hastalığına yol açan HIV virüsü taşıyıcısı kadınların maruz kaldığı uygulamalar soruşturuldu. Soruşturma sonucunda, HIV taşıyıcısı kadınlara insan haklarına aykırı muamelelerin dayatıldığı ortaya çıktı.
Kısırlaştırılan onlarca kadının tümü siyah
Soruşturma sonucunda en az 48 vakada HIV taşıyıcısı kadınların hastanelerde zorla kısırlaştırıldıkları belirlendi. Buna ilişkin yayınlanan raporda sözlerine yer verilen CGE Genel Direktörü Kekekso Maema, “Şikâyet başvurusunda bulunan tümü siyah kadınlardı ve büyük çoğunluğu HIV virüsü taşıyıcısıydı” dedi.
Rapordaki ifadeye göre, birçoğu doğurma aşamasında olan kadınlara imzalatılan formlarda ‘hastanenin farklı yöntemlerle kısırlaştırılmalarına’ izin verdikleri anlaşıldı. Kadınların formları baskı altında veya zorla imzaladıkları belirtilen raporda, bahsedilen kısırlaştırma vakalarının tümünün 2002 ile 2015 arasında gerçekleştiği kaydedildi.
Reddetmeleri halinde ‘tedaviden yoksun bırakma’ tehdidi
Ülkede büyük yankı uyandıran raporda dikkat çekilen bir diğer nokta ise, kadınların kısırlaştırmayı kabul ettikleri formların insanlık dışı tehditlerle imzalatılmış olması. Buna göre, HIV taşıyıcısı kadınlara kısırlaşmayı kabul etmemeleri halinde AIDS tedavilerinden yararlanamayacakları tehdidi yapıldı.
Şikâyette bulunan birçok kadın ise, formların ‘ağır acılar’ çektikleri ve formların esas amacını anlayamayacakları bir anda imzalatıldığını dile getirdiler. Ayrıca HIV taşıyıcısı hamile kadınların tümüne sezaryenle doğum yaptırılarak, kısırlaştırmaya dair cerrahi müdahalenin kolaylaştırıldığı da raporda yer aldı.
Rapora göre, zorla kısırlaştırılan kadınların çoğu gerçeği öğrendikten sonra depresyona girerken, bazıları da eşleri tarafından terk edildi.
Ayrıca hastane personellerinin bireylerin en temel haklarından olan tedavi olabilme hakkını ellerinden aldıkları ve bu haktan kaynaklı kendi sorumluluklarını yerine getirmedikleri de raporda yer verilen bir diğer suçlama.
HIV taşıyıcılarının beşte birinden fazlası bu ülkede
Güney Afrika’da hükümet tarafından yapılan bir çalışmaya göre, nüfusun yüzde 13,5’i HIV taşıyıcısı. 2002’de 4,6 milyon olan HIV taşıyıcılarının sayısı 2019’da 8 milyona ulaşmıştı.
