Bugün (7 Nisan) Fransa‘da hükümetin emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkaran reformunu protesto eden bir sendika elektriği kesti. Kesintiden binlerce tüketici etkilendi.
Genel Çalışma Konfederasyonu‘nun (CGT) enerji şubesi, yerel saatle 11.00 itibarıyla Haute-Garonne ve Ariege‘nin güneybatı bölgelerini etkileyen elektrik kesintisinin sorumluluğunu üstlendiğini açıkladı.
Kamu enerji tedarikçisi Enedis, Haute-Garonne’da 4 bin ve Ariege’de 14 bin hane ile çok sayıda fabrikanın elektrik kesintisinden etkilendiğini doğruladı.
Enerji işçileri, mart ayında petrol rafinerilerini kapatma ve benzin istasyonlarına akaryakıt transferini durdurarak ülkeyi bloke edeceklerini duyurmuşlardı.
‣ Paris’te çöp toplayıcıları emeklilik reformuna tepki olarak süresiz greve gidiyor
Fotoğraf: Jeremias Gonzalez / AP
‘Demokratik bir krizin ortasındayız’
Ülkede haftalardır işçiler ve sendikalar, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron‘un tam emekli maaşı alabilmek için en az 43 yıl çalışmayı şart koşan ve emeklilik yaşının 2030’a kadar 62’den 64’e yükseltilmesini içeren emeklilik reformuna karşı gösteriler ve grevler düzenleyerek artan öfkeyi dile getiriyor.
Fransa genelinde yüz binlerce insan, gösterilere devam ederken, Lyon, Nantes ve Paris gibi şehirlerdeki protestolar sırasında göstericilerle polis arasında çatışmalar yaşandı.
Başkent Paris’teki protestocular, Macron’un 2017 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk tur oylamasına liderlik ettiğinde yaptığı tartışmalı kutlama gecesine ev sahipliği yapmasıyla tanınan La Rotonde restoranının tentesini kısa süreliğine ateşe verdi. Polisin “radikal unsurlar” olarak tanımladığı yüzlerce kişi çöp kutularını ateşe verdi ve restoranın çevresindeki polislere mermiler fırlattı.
Fotoğraf: AP
Lyon’da polis, bazı dükkanların yağmalanması ve banka camlarının kırılması üzerine göz yaşartıcı gaz kullandı. Rennes‘de polis göz yaşartıcı gaz kullandı ve burada da protestocular polis memurlarına mermi attı.
Mart ortasından bu yana gösterilerde polis ve protestocular arasında çatışmalar yaşanmasına rağmen, sendikalar her hafta bir günlük ulusal grevlere ve barışçıl sokak gösterilerine öncülük ediyor. Son haftalarda protestolara katılım biraz düşmüş olsa da, sendikalar Fransız halkına reformun rafa kaldırılmasını talep etmek üzere gösterilere katılmaya devam etmeleri için ısrar ediyor.
Merkezci CFDT sendikasının başkanı Laurent Berger, “Hâlâ reformun iptal edilmesini istiyoruz” dedi: “Sosyal bir krizin, demokratik bir krizin ortasındayız.”
Fotoğraf: Stephane Mahe / Reuters
Ne olmuştu?
Emeklilik yaşının 62’den 64’e çıkarılmasını öngören yasa tasarısının son halinin parlamentodan geçtikten sonra meclis onayına sunulması gerekiyordu.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, yasa tasarısının Ulusal Meclis’ten geçirilebileceğinden ‘emin olmadığı’ için, yasa tasarısını hayata geçirmek için perşembe günü erken saatlerde halihazırda tartışmalı olan yürütme yetkilerine başvurarak Anayasa’nın 49.3 sayılı maddesini kullanmaya karar vermişti.
Macron, sistemin çökmesini önlemek için yasa tasarısında öngörülen değişikliklerin gerekli olduğunu söyledi.
Fransa Anayasası’na göre yasal olsa da bu hareket, muhalefet partilerinin tepkisiyle karşılandı.
Macron’un, Parlamento sürecini atlamak amacıyla özel anayasal yetkilerin kullanılıp kullanılmayacağına karar vermek için Başbakan Elisabeth Borne‘un, diğer bakanlar ve siyasi partilerin meclis gruplarının başkanlarıyla istişarelerde bulunduğu ifade edildi.
Borne’un attığı bu adım, pazartesi öğleden sonra parlamentoda görüşülmek üzere hükümete karşı iki gensoru önergesi sunan muhalefet milletvekilleri tarafından şiddetli eleştirilere yol açtı.
Tüm muhalefet partilerinin bir araya gelmesini gerektireceğinden, iki gensoru önergesinin geçmesi pek olası görünmüyor. 287 oyluk mutlak çoğunluk barajını tutturmak için, siyasi yelpazede radikal soldan Marine Le Pen‘in aşırı sağcı partisine ve Nicolas Sarkozy‘nin sağcı cumhuriyetçi partisine kadar birleşik bir cephe olması gerekiyor.
Gensoru önergelerinden biri, merkezci grup Liot tarafından bir tür çok partili önerge olarak öne sürüldü ve solcu partiler ittifakı tarafından ortaklaşa imzalandı. Bir başka gensoru önergesi, Le Pen’in 88 milletvekili bulunan aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi tarafından önerildi.
Emeklilik maaşlarındaki değişikliklere karşı birçok sendika birleşerek grev kararları almıştı. Yaklaşık iki ay devam eden protestoların ardından, söz konusu yasa tasarısının açıklanmasıyla eylemler ülke geneline yayıldı. Birçok sektör, bu haftadan itibaren grevlere katılmayı planladığını açıkladı.
23 Mart’ta Bordeaux ilindeki protestocular kentin belediye binasını ateşe vermişti. Olayın görüntülerinde, belediye binasının ön kapısının alev aldığı görülmüştü.
6 Nisan’da 11’inki kez ülke çapında protestolar ve grevler düzenlenmişti.
Paris’teki çöp toplayıcıları 13 Nisan’dan itibaren süresiz greve gitme kararı almıştı. Bu grevle Paris’in sokaklarında çöp yığınları oluşurken, fare popülasyonunda artış olduğu ve salgın hastalık risklerinin bulunduğu kaydedilmişti.
