Bugün (27 Nisan) Akkuyu Nükleer Güç Santrali‘ne (NGS) ilk yakıt getirildi. İlk yakıt için gerçekleştirilen törende “barış için atom enerjisi bayrağı” göndere çekildi. Nükleere karşı ülkenin dört bir yanından yıllardır tepkiler dile getirilmesine, meydanlarda geniş çaplı eylemler yapılmasına ve tüm insan zincirlerine rağmen Cumhurbaşkanı ve Cumhur İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan‘ın canlı yayınla katılımıyla ilk yakıtın töreni gerçekleştirildi. Erdoğan Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nden katıldığı tören konuşmasında “60 senelik bir gecikme de olsa nükleer güç sahibi ülkeler ligine ulaştık” diyerek santralde görev alan herkesi tebrik etti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de törene video konferansla katılarak 14 Mayıs 2023 cumhurbaşkanı ve parlamento seçimlerine günler kala nükleer santrale ilk yakıtın getirilişini tebrik ederek Erdoğan’ı şu sözlerle kutladı:
“Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kişisel çabaları olmadan bu başarı mümkün olmazdı. Sayın Erdoğan şahsen ve Türkiye hükümeti ülke ekonomisinin gelişimi için ne kadar büyük hizmetlere imza attığını bizlere gösteriyor.”
Törenden saatler önce Nükleer Karşıtı Platform üyeleri tören alanında protesto gerçekleştirmek üzere otobüsle yola koyulmuş, nükleer santral sahasının bulunduğu Mersin‘in Gülnar ilçesine giderken bir saat içerisinde dört kez GBT taramasına maruz kalmıştı.
Sahaya yaklaşık dört kilometre kala jandarma ve polis ekipleri tarafından durdurulan aktivistler, protestoya başlamış ve bu protestoda Türkiye İşçi Partisi‘nin (TİP) Mersin milletvekili adayı Hakan Güneş de dahil olmak üzere üç kişi gözaltına alınmıştı.
Erdoğan: Nükleer güç sahibi ülkeler ligine ulaştık
Tüm tepkilere rağmen nükleer santrale ilk yakıt getirilerek, tören gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, canlı bağlantıyla katıldığı törende şunları aktardı:
“Nükleer yakıtların santral sahasına getirilmesine şahitlik ediyoruz. Artık Akkuyu nükleer tesis hüviyetini kazanmıştır. Santralin inşasında görev alan Türk ve Rus tüm personeli tebrik ediyorum. 60 senelik bir gecikme de olsa nükleer güç sahibi ülkeler ligine ulaştık.
Dört reaktör, bir nükleer güç santrali inşa ediyoruz. Avrupa Komisyonu, nükleer enerjiyi yeşil enerji kabul ederek, tereddütleri gidermiştir. Biz de Akkuyu ile ülkemizi bu gelişmenin parçası haline getirdik.
Pek çok önemli proje gibi Akkuyu da milli bütçemize yük getirmeyen finansman modeliyle hayata geçirildi. Akkuyu, Rusya ile en büyük ortak yatırımımızdır. Santralin tüm üniteleri peyderpey 2028’e kadar hizmete girecek. Ülkemizin elektrik tüketiminin yüzde 10’u bu santral tarafından sağlanacaktır.
Akkuyu, tam kapasite devreye girdiğinde burada yılda yaklaşık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretilecek. Doğal gaz ithalatımızın düşmesine yıllık 1,5 milyar dolar katkısı olacak bu proje, milli gelirimizin artışına da olumlu yönde etki yapacaktır.
Farklı bölgelerimize inşa etmeyi planladığımız ikinci ve üçüncü nükleer santrallerimiz için de en kısa sürede harekete geçeceğiz. Santralimizin 6 Şubat depremlerinden etkilenmemesi, mühendislerimizin ve işçilerimizin işlerini ne kadar titizlikle icra ettiklerini gösteriyor. Rusya’nın Hatay’da kurduğu sahra hastanesi için milletim adına teşekkür ediyorum.”
Putin: En büyük nükleer santrallerden birini kurmaktayız
Rusya Devlet Başkanı Putin ise yaklaşık 20 dakikalık konuşmasında şunları söyledi:
“Türk-Rus tarihinin en büyük ortak projelerinden birisi olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali, ülkelerimiz arasındaki komşuluk ilişkilerine katkı sağlayacak. Türkiye, artık dünyanın en düşük maliyetli kaynaklarından nükleer enerjiye sahip bir ülke olacak.
Kritik önem taşıyan anlaşmalar sağlandı. En önemlisi ekonomi ve ticaret alanındaki ilişkilerimizi geliştirmeye karar verdik. Ayrıca karşılıklı yatırımlarımızı artıracağız ve iki ülkenin pazarına da dahil olmaya teşvik edeceğiz. Özellikle doğalgaz konusunda teşviklerimizi esirgemeyeceğiz. Gazımızın üçüncü ülkelere sevk edilmesine karar verdik. Türkiye’de de gaz merkezi kurulacak biliyorsunuz. Bu merkez üzerinden bu satış da kurulacak.
Uluslararası gıda güvenliği konusundaki koordinasyonumuzu artırmaya karar verdik.
Geçen sene Türkiye’ye beş milyonun üzerinde Rus vatandaşı geldi. Her iki ülkeyi de birbirinin pazarlarında ve turizmde daha aktif olmaya teşvik edeceğiz ve bunun için uçuş sayısını artırma kararı aldık.
Bununla beraber tabii ki ülkenizde büyük bir deprem de yaşandı. Türkiye hükümetinin ne denli zor görevlerin düştüğünü de gördük. Burada Türk partnerimize gerekli desteği sağlamaya hazırız. Rus altyapı sektöründen gerekli desteği sağlamaya hazırız. Rusya depremde destek gönderen ve sahra hastanesi gönderen ilk ülkelerden biri oldu. Sahra hastanesinde 13 binden fazla Türk vatandaşı tedavi gördü. Bunları gönülden yapıyoruz.
Burada asıl bulunma sebebimiz tabii ki Akkuyu Nükleer Güç Santrali İlk Nükleer yakıtı getirmek. Biraz sonra Akkuyu’da sertifikanın da verilmesi ile Türkiye artık nükleer enerjiye sahip bir ülke olacak. Ticaret Türkiye’de kuracağımız gaz merkezi ile artacak.
Şunu kaydetmek isterim ki Rus mühendisler de büyük bir azimle çalışıyorlar. En büyük nükleer santrallerden birini kurmaktayız. Çalışan personellerin sayısı 20 bini aşıyor ve bunun üçte ikisinin Türk vatandaşı olduğunu da vurgulamak isterim. Türk mühendisler de bu işte ciddi katkı sağlıyorlar.
Rosatom’un santralde son teknolojileri kullandığını söyleyen Putin, “Santralimizi kurarken Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı kurallarına da bağlı olmaya devam ediyoruz” dedi; Akkuyu NGS’deki sistemin dünyanın en modern ve güvenilir güvenlik sistemlerinden bir tanes olduğunu öne sürdü. Putin, nükleer santralin Türkiye’nin enerji ihityacının yüzde 10’unu karşılayacağını da belirtti:
“Ayrıca üniversitelerimizde yaklaşık 300 Türk öğrenci eğitim gördü sanayi ve bilim alanında. Bu bize santrali sadece kurmadığımız, Türkiye’de yeni yüksek teknolojilerle donatılmış yeni bir sektör ve yeni bir ekonomi alanının ortaya çıktığını da gösteriyor.
Açıkça şunu söyleyebilirim; büyük hedefler kurmayı ve bu hedeflere doğru emin adımlarla yürümesini biliyorsunuz. Biz de bu yaklaşımınızı destekliyoruz.”
