Çin’in ürettiği corona virüsü aşısı CoronaVac’ın Türkiye’ye gelişi beklenirken, kendisi de çalışmalarda gönüllü olan Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Cankurtaran önemli açıklamalarda bulundu. Reuters’a konuşan Prof. Dr. Cankurtaran Türkiye’deki denemelerin anlamlı bir seviyeye gelmesi için bir aylık süre daha gerektiğini belirtti.
Sinovac’ın corona virüsüne karşı geliştirdiği CoronaVac aşısının faz 3 olarak da adlandırılan ileri aşama testleri Çin dışında üç ülkede yürütülüyor. Türkiye, Brezilya ve Endonezya’da yürütülen testler hakkında en ayrıntılı bilgi geçen hafta Türkiye tarafından verildi.
Türkiye’nin 50 milyon doz sipariş verdiği aşının faz 3 deneme sonuçları, henüz Çinli şirket tarafından yayımlanmış değil. Üç ülkede de deneme çalışmaları devam ediyor. Türkiye’de 1.322 denekte görülen 29 vaka ışığında aşının virüse karşı yüzde 91.25 etkili olduğu hesaplanırken, Brezilya herhangi bir ayrıntı vermeden sadece aşının yüzde 50 ile yüzde 90 etkili olduğunu bildirdi.
Ara sonuç kabul edilmiyor
Türkiye’deki sonuçlar ise istatistiki olarak daha emin sonuçlar verdiği bilinen 40 vaka sayısını henüz yakalayamadığı için literatürde ara sonuç olarak kabul edilmiyor. Ayrıca aşının insanlar üzerindeki etkisini görmek için faz 3 denemelerin 40 vakadan sonrasında da, aylarca devam etmesi ve orta vadeli etkilerinin izlenmesi gerekiyor.
Prof. Dr. Mustafa Cankurtaran aşı çalışmalarında gönüllü olmuştu.
Kendisi de aşı denemelerinde gönüllü olan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Geriatri Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Cankurtaran, Türkiye’de denemelerin başladığı Eylül ortasında bu yana geçen üç ayda gönüllülerden 29 kişinin corona virüsüne yakalandığını hatırlatarak, istatistiki olarak anlamlı bir sonucun alınması için gereken en az 40 pozitif vakaya ulaşılmasının bir aya kadar vakit alabileceğini ifade etti.
Pfizer ve Moderna’ya göre daha yavaş
Reuters’a konuşan Prof. Dr. Cankurtaran denemede izlenilen yöntemin, Pfizer veya Moderna’nın izlediği 1’e 1 aşı/plasebo örneklemi yerine 2’ye 1 aşı/plasebo örneklemine dayanması dolayısıyla gereken pozitif vaka sayısına ulaşılmasının uzadığını belirterek şöyle dedi:
“Plasebo kolunda daha az kişi olduğu için deneme Pfizer veya Moderna’nın aşılarına göre daha yavaş ilerliyor… Bu da vaka sayısının daha yüksek olması gereken plasebo kolunda vaka çıkma hızının daha yavaş olmasına yol açıyor… Bu hızda gidilirse istatistiki olarak anlamlı bir sonuca ulaşılması bir ayı bulabilir.”
60 yaş üstünde veri yok
CoronaVac’ın da içinde yer aldığı inaktif aşıların etkinliğinin 60 yaş üstü grupta bir miktar azaldığını belirten Cankurtaran, Türkiye’deki denemelerin 18-59 yaş aralığında yapılması dolayısıyla aşının 60 yaş üzeri gruptaki etkileri hakkında ayrıntılı veri bulunmayacağını fakat aşı yapmanın mutlaka gerekli olduğuna dikkat çekti.
Hangisi gelirse yapılmalı
Yaşlılarda corona virüsü ölüm oranlarının yüksek olduğuna dikkat çeken Cankurtaran, bu yaş grubunun Ocak ayından itibaren Türkiye’ye gelmeye başlayacak Pfizer-BioNTech’in mRNA tipi veya yılbaşından itibaren gelmesi beklenen Sinovac’ın inaktif tipi aşısından olmasını “Hangi aşı ülkemize geliyorsa hemen sağlıkçı ve yaşlılara yapılmalı” dedi.
Çin üç ülkeyi bekliyor
Türkiye’deki aşı denemelerinde 60 yaş üzerinde gönüllü bulunmuyor, Brezilya’daki denemelerde ise 65 yaş üzerinde en fazla 190 kişiye aşı yapıldığı biliniyor.
Brezilya’nın faz 3 deneme ara sonuçlarını 7 Ocak’a kadar, Endonezya’nın ise Ocak ayı içinde açıklaması bekleniyor. Sinovac’ın ise üç ülkeden sonuçları bir araya getirerek yine Ocak ayı içinde aşının etkililiği hakkında faz 3 deneme sonuçlarını açıklayacağı tahmin ediliyor.
