Dünyanın dört bir yanından interseks örgütleri, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’ne mektup yazdı.
Konseyin 48’inci oturumuna iletilen mektupta 70’den fazla örgüt intersekslere yönelik hak ihlallerinden bahsederek devletlere sorumluluklarını hatırlattı.
Konsey’e mektup
Kaos GL’den Damla Umut Uzun’un haberine göre Türkiye’den İnterseks Dayanışma‘nın da imza attığı mektupta şu ifadeler yer aldı:
“Bu Konseyin küresel olarak interseks kişilerin insan hakları ihlallerine daha fazla ilgi göstermesini memnuniyetle karşılıyoruz.
İnterseks kişiler, erkek veya kadın bedenlerinin stereotipik tanımlarından daha çeşitli ve damgalama, ayrımcılık ve zarar görme gibi riskler ve deneyimleri oluşturabilecek şekillerde algılanan cinsiyet özelliklerinin (genital organlar, üreme organları, hormonal modeller ve/veya kromozomal modeller gibi) varyasyonlarıyla doğarlar.
Geçen yıl Avusturya tarafından 45’inci oturumda 37 eyaletten oluşan bölgesel bir ortak bildiri, interseks kişilere yönelik korkunç insan hakları ihlallerine dikkat çekti.
Bu Konseyin yaz oturumunda, Afrikalı grubun, “kadınların interseks çeşitlilikleri temelinde ayrılmasının, insanlığa karşı uluslararası suçlardan biri olan apartheid ile aynı etkiye sahip olduğunu” iddia eden güçlü bir açıklama yapıldı. Afrikalı grup, spor alanındaki bu uygulamaya son verilmesi çağrısında bulundu.
Bu tartışma sırasında, bölgeler arası ikinci bir ortak bildiri, devletleri interseks kişilere karşı şiddet ve ayrımcılıkla mücadele etmek için önlemler almaya çağırdı.
‘Hak ihlalleri devam ediyor’
BM üye devletlerinin bu toplu çabasını memnuniyetle karşılasak da ayrımcılık, damgalama, şiddet, tıbbi ortamlardaki zararlı uygulamalar ve diğer bazı insan hakları ihlalleri, dünya çapında çeşitli cinsiyet özellikleriyle doğan insanlar için devam ediyor. Bu yüzden, ifadelerinizi eylemlerinizle sürdürmelisiniz.
İnterseks kişileri etkileyen insan hakları sorunları, işkence ve zalimane, aşağılayıcı ve insanlık dışı muamele, sağlık hakkı, mahremiyet, çocuk, kadın ve engelli hakları da dahil olmak üzere BM insan hakları standartlarına aykırıdır.
Devletlerin, interseks kişilerin tıbbi ortamlar da dahil olmak üzere her türlü şiddet ve zararlı uygulamadan uzak yaşamalarını sağlama yükümlülüklerini yerine getirmek için güçlü ve acil adımlar atması gerekir. Genital ameliyatlar, hormonal müdahaleler ve bebeklerin ve çocukların cinsiyet özelliklerini tam, önceden ve bilgilendirilmiş onam olmadan değiştirmeyi amaçlayan tıbbi prosedürler gibi geri dönüşü olmayan tıbbi müdahaleler, BM üye devletlerinin çoğunda istisna değil, kural olmaya devam etmektedir.
‘Ayrımcılık karşıtı yasa çıkarılmalı’
Devletlerin, hak sahipleriyle istişare ederek, cinsiyet özellikleri çeşitli olan kişilerin her türlü zararlı uygulamadan korunmasını, yeterli sağlık hizmeti, olumlu akran desteği ve psikososyal desteğe erişimini sağlamak için insan haklarıyla uyumlu bakım standartları geliştirmesi çok önemlidir. Devletler ayrıca cinsiyet özelliklerine dayalı ayrımcılık karşıtı yasalar çıkarmalı ve interseks kişilere karşı zararlı klişelerle mücadele etmek için halkı bilinçlendirme kampanyaları yürütmelidir. İnterseks kişilerin onurlarına, kendi kaderini tayin hakkına ve bedensel özerkliklerine saygı gösterilerek haklarına ve onurlarına saygı duyulmalı, hakları korunmalı ve yerine getirilmelidir.
Bu nedenle, acil olarak devletleri bu uygulamaları sona erdirmeye ve kişisel özgür, önceden, tam ve bilgilendirilmiş onam olmaksızın tıbbi olarak gereksiz ameliyatları, hormonal tedavileri ve diğer saldırgan, geri dönüşsüz ve hayati gerekliliği olmayan tıbbi prosedürleri yasaklamaya çağırıyoruz. Sonuç olarak devletlerin interseks kişilere, bebeklere, ergen çocuklara ve yetişkinlere ve haklarını savunanlara yönelik tıbbi istismar, işkence ve kötü muamele de dahil olmak üzere şiddet eylemlerini soruşturma, kovuşturma ve çare sağlama yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerekir;
Sayın Başkan, acil yasal işlem yapılmadığı ve politikalar uygulanmadığı sürece intersekslere yönelik ağır insan hakları ihlalleri devam etmektedir ve edecektir. Bu Konseyin, bu tür uygulamaların uluslararası insan hakları normlarını ihlal ettiği ve bunlara müsamaha gösterilmemesi gerektiği konusunda güçlü bir mesaj göndermesi gerekmektedir.”
