Almanya’da aşırı sağın geçtiğimiz hafta ortaya çıkarılan, “Alman olmayanları” tenkil ve tehcir planlarına karşı ayağa kalkan en az bir milyon kişi, hafta sonu bütün ülkeye yayılan gösterilerdeydi.
Düzenleyecilerin verdiği sayılara göre, Cumartesi ve Pazar günleri bir milyonu aşkın insan aşırı sağı protesto gösterilerinde yer aldı. Yalnızca Berlin’de, Pazar günü 350 bin kişi sokaklardaydı.
Cuma ve Cumartesi günü yapılan protestolar da dahil, düzenleyiciler toplamda 1,4 milyon kişinin gösterilere katıldığını hesaplıyor. Polise göreyse, sayı daha düşük. Polis katılımcı sayısının “yüzbinlerce” olduğunu belirtti.
Almanya’nın güneyinde Bavyera eyaletinin merkezi Münih’te de en az 250 bin kişi Pazar günü bir araya geldi. Polisin büyük kalabalık nedeniyle “güvenliği sağlayamayacağını” beyan etmesi üzerine planlanan yürüyüş iptal edildi.
Münih’te göstericiler mitingde aşırı sağcı AfD’nin ırkçı planlarına karşı “Tarihten ders alalım, tekrarlamayalım”, “Hoşgörüsüzlüğe hoşgörü yok”, “AfD – Almanya’nın kabusu” posterleri taşıdılar.
Cuma günü “Köln karşılarında” sloganı altında bir araya gelen 50’yi aşkın siyasi parti, STK ve yurttaş insiyatifinden oluşan ittifakın çağrısıyla Köln’de düzenlenen gösteride de büyük bir kalabalık vardı. Düzenleyenler en az 70 bin kişinin gösterilere katıldığını açıkladı. Cuma akşamı Hamburg’daki gösteriler
Cuma ve Cumartesi Frankfurt-am-Main, Hanover ve Dortmund’daki gösterilere onbinlerce insan katılırken, Cuma akşamı kuzeydeki Hamburg’da en az 160 bin kişinin katılması nedeniyle alana sığılamadığı için gösteri erkenden sona erdirildi.
Herkes sokaktaydı
Toplumsal çatışmalar konusunda araştırmalar yürüten Andreas Zick, Die Zeit gazetesine verdiği demeçte “Gösterilerin yaygınlığı dikkat çekici” diyor.
“Doğu ve Batı gösterilerde temsil ediliyor, büyük kentlerden küçük kasabalara kadar her yerde gösteri yapılıyor. Ayrıca, daha önce hiç gösteriye katılmamış ya da yıllardır gösterilerde yer almamış insanlar da katılıyor.”
Zick, sokaklarda “Beklendiği gibi yalnızca kentli, eğitimli ve angaje kişiler değil aynı zamanda kuşaklar arası bir sivil toplum” olduğunu söylüyor: “Toplumda bir çalkantının yaşandığını hissedebilirsiniz.”
Arka plan
Almanya’da araştırmacı gazetecilik kolektifi “Correctiv” önceki hafta ülkede giderek nüfuz kazanan aşırı sağ seçkinlerin iktidara geldiklerinde milyonlarca Almanya kökenli olmayan insanı ülkeden sürmeye yönelik bir “tenkil ve tehcirchir planı”nı uygulamaya yönelik hazırlıklar içinde olduklarını ortaya çıkarmıştı.
“Correctiv”in fotoğraflar, tanıklıklar, görüntü kayıtları ve görüşmelere dayandırdığı habere göre, geçtiğimiz kasımda aralarında protofaşist Almanya için Alternatif (AfD) partisinin önde gelenleri, Almanya’nın tanınmış sermaye sahipleri ve sağcı ideologlarının da olduğu 20 kadar sağcı bir araya gelerek [iktidara geldiklerinde gerçekleştirecekleri] kitlesel tehcir planlarını tartışmışlardı.
Toplantıya katılanların üzerinde görüştükleri planın ayrıntıları, araştırmacı gazetecilik kolektifinin Çarşamba günü yayımladığı “Almanya’ya karşı gizli plan” başlıklı kapsamlı bir haberde yer almıştı.
Haberler üzerine tepki gösteren Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, sosyal medya platformu X hesabından “Hiç kimsenin ülkemizde ‘Biz’in kim olduğunu göç geçmişlerimize bakarak belirlemesine izin vermeyeceğiz” mesajını paylaşmıştı.
Correctiv’in haberi, ülkede yaygın bir rahatsızlığa yol açtı. AfD’nin seçmen desteğinin anketlerde yüzde 30’un üzerinde olduğu doğu eyaleti Saksonya’nın Hristiyan Demokrat (CDU) İçişleri Bakanı Armin Schuster, haberlerden şoka uğradığını söyledi.
Schuster habere konu olan toplantının kendisine “Geçmişimizin en karanlık kısmını hatırlattı[ğını]” söyledi ve toplantıda “[insanların] resmen Afrika’ya sınır dışı edilmeleri[nin] tartışıldığını” hatırlattı.
Kısa adıyla AfD olarak bilinen “Almanya için Alternatif”, 2013’te Avrupa karşıtı bir parti olarak kurulmasına rağmen, zaman içinde daha da sağa kaydı. Son anketlere göre, şu anda ülke çapında yüzde 20 civarında dolayında destekle ikinci sırada yer alıyor. AfD’nin 2021’deki son federal seçimde aldığı oy yüzde 10,3’tü.
Son anketlere göre AfD, Almanya’nın doğudaki üç eyaleti, Turingya, Saksonya ve Brandenburg’da en popüler parti. Her üç eyalette de bu yıl eyalet meclisi seçimleri yapılacak.