Kıbrıs’ın bölünmesine neden olan savaş suçlusu kişilerin kahraman olarak anılmasına Kıbrıs’ta devam ediliyor.
Kıbrıs’ın kuzeyinde olduğu gibi güneyinde de milliyetçi terör ile adayı bölen savaş suçluluları resmi törenlerle anılıyor.
1955-1959 yılları arasında EOKA’nın liderliğini yapan ve faşist EOKA B’nin kurucusu olan George Grivas’ın 51. ölüm yıldönümü dolayısıyla Pazar günü Limasol’da resmi bir tören düzenlendi. Grivas’ın resmi törenle anılması farklı çevrelerin eleştirilerine neden oldu. Radikal Sol Alan AFOA, AKEL ve EDEK gibi örgütler Grivas’ın anılmasına tepki gösterdiler.
Limasol’daki Aziz Nikolaos kilisesinde düzenlenen törene Amathus Piskoposu Nikolaos ev sahipliği yaparken, Göçmen Bakan Yardımcısı Nicholas Ioannides ve Meclis Başkanı Annita Demetriou ile ELAM yetkilileri de törene katılanlar arasındaydı.
Faşist Grivas anması polisten için “özel eylem planı”
Polis ise törende olağanüstü önlemler aldı. Grivas’la ilgili yoğun tartışmalar nedeniyle olası bir protestoyu önlemek için “özel eylem planı” hazırlayan polis, bazı bölgelere girişi kapatarak 200’den fazla polis memuru görevlendirildi.
Toplumsal Olaylara Müdahale Aracı-TOMA’nın da hazır beklediği törene tüm katılanlar polis kontrolünden geçirildi.
Bir kişi “sprey” taşıdığı gerekçesiyle tutuklandı.
AFOA: Savaç suçlularının kahramanlaştırılması
Sol radikal alan AFOA’dan yapılan açıklamada Kıbrıs tarihinin tek boyutlu ve önyargılı bir şekilde okunması ve analiz edilmesinin yeni bir şey olmadığına dikkat çekilerek adanın bölünmüşlüğünün devam etmesinin başlıca nedenlerinden birinin bu olduğu belirtildi.
AFOA açıklamasında “EOKA’nın aklanmasına ve Grivas gibi 1950’lerin ortalarından 1974’e kadar rehberliği ve etkisi altında olan savaş suçlularının kahramanlaştırılmasına izin veren de tam olarak bu eksik okumadır, Sol görüşlü Kıbrıslı Rumlar hedef alındı ve öldürüldü, Kıbrıslı Türkler kitlesel olarak istismar edildi ve katledildi ve sonuçta Türkiye askerinin işgaline ve Kıbrıs’ın bölünmesine neden olan darbe EOKA B tarafından gerçekleştirildi.” vurgusunda bulunuldu.
1974’teki trajik olaylardan 50 yıldan sonra, ülkenin siyasi liderliğinin EOKA’nın suçlarını deşifre etmekte başarısız olmakla kalmayıp, onları anmaya devam etttiğine dikkat çekilen AFOA açıklamasında “Meclis Başkanı ve Göçmenlerden Sorumlu Bakan Yardımcısının Grivas’ı anmak için eski bir trajedideymiş gibi yürüdüğü dünkü tiyatro, Kıbrıs’ın bölünme tabutuna bir çivi daha çakmaktadır” denildi.
“Tarihe ve demokrasiye karşı bir provokasyon”
AKEL, Grivas’ın resmi törenle anılmasına tepki göstererek törenin düzenlenmesini “halka karşı bir provokasyon” olarak nitelendirdi.
“Hristodulidis hükümeti, DİSİ ve ELAM bu yıl da yurdumuzun yüz karası-alçağı Grivas’a boyun eğdi. Sağcı ve aşırı sağcıların her yıl hükümetin huzurunda EOKA B liderini anma töreninde bir araya gelmesi, bu ülkenin tarihine ve demokrasisine karşı bir provokasyondan başka bir şey değildir” dedi.
AKEL açıklamasına “1974’te direnen ve savaşanlara, kayıplara, yerlerinden edilmiş kişilere ve Kıbrıs trajedisinin kurbanlarına hakaret” teşkil ettiği vurgusunda bulundu.
Meclis kararına rağmen
Meclis Başkanı Annita Demetriou’nun törendeki varlığının, lideri olduğu DİSİ partisinin “sürekli olarak aşırı sağa, en aşırı, milliyetçi ve muhafazakar kanadına doğru ilerlediğinin” kanıtı olduğu belirtilen AKEL açıklamasında, ayrıca Demetriou’nun törene katılarak, 2022 yılında parlamentodan geçen ve tüm devlet kurumlarını “Kıbrıs halkının anısına ve yaralarına saygı göstermeye ve demokratik meşruiyete karşı gelenlerin onur ve kahramanlık gösterilerinden kaçınmaya” çağıran bir kararı görmezden geldiği belirtildi.
Temsilciler Meclis’inde 2022 yılında geçen kararda Grivas’ın “her türlü onura layık olmadığı” da belirtilmişti.
DİSİ’ye göre Grivas dönemi “çalkantılı olaylar”
DİSİ’den AKEL’e verilen cevapta EOKA B döneminin faaliyetleri “çalkantılı olaylar” olarak nitelendirilerek EOKA’nın kurtuluş mücadelesinin modern tarihteki çalkantılı olaylarla özdeşleştirilemeyeceği belirtildi.
DİSİ açıklamasının devamında “Neyse ki hepimiz için, Kıbrıs Helenizmi karşıt bir görüşe sahiptir ve AKEL’in her türlü çabasından uzakta, Eoka savaşçılarını Britanya İmparatorluğu ile başarılı bir şekilde karşı karşıya getiren liderini dışlamadan ulusal kurtuluş mücadelemizi onurlandırmaya devam edecektir” ifadeleri kullanıldı.
AKEL, ‘çalkantılı olaylar’ nitelendirmesine karşı çıktı
Bunun üzerine AKEL’den yapılan yeni açıklamada DİSİ’ye karşılık vererek, “DİSİ’nin darbeyi, ihaneti ve vatanımızı kana bulayan trajediyi sadece ‘çalkantılı olaylar’ olarak nitelendirmesi bile gerçek amacını ortaya koymaktadır” denildi.
AKEL tarafından yapılan ikinci açıklamada “, Grivas ve EOKA B’yi ne kadar aklarlarsa aklasınlar, Kıbrıs halkı ihanetin ne anlama geldiğini, bedelini kanla ödemiş bir halk olarak, derisinin derinliklerinde bilmektedir” ifadelerine yer verilerek hükümeti destekleyen partilere tepki vermeleri çağrısında bulunuldu.
EDEK: EOKA-B yasadışı bir örgüttür
Hükümeti destekleyen partilerden EDEK’ten yapılan açıklamada ise “değişmez pozisyonumuz devlet kurumlarının George Grivas’ın anma töreninde temsil edilmemesi gerektiği yönündedir” denilerek, EOKA B’nin “Kıbrıs Cumhuriyeti’nin devlet yapısını ve o günkü yasal hükümeti şiddetle baltalayan yasadışı bir örgüt” olduğu vurgulandı.
EDEK’ten yapılan açıklamada, “yurdumuzun Türkiye tarafından istilası ve işgali için kapıları açan 15 Temmuz 1974’teki hain darbeye aktif olarak katılanlar olduğu onların da EOKA B üyeleri olduğu belirtildi.
