İngiltere’nin Kıbrıs’taki üssünden Gazze üzerinde gerçekleştirdiği olağanüstü sayıdaki gözetleme uçuşlarının ortaya çıkmasının ardından, İngiliz ordusu İsrail ile hangi istihbaratı paylaştığını söylemeyi reddediyor.
İngiltere ordusunun Aralık ayından bu yana Gazze üzerinde 50’den fazla gözetleme uçuşu yaptığını Declassified ortaya çıkardı.
Uçuşlar İngiltere’nin Kıbrıs’taki hava üssü RAF Akrotiri’den gerçekleştiriliyor ve Aralık ayının başından bu yana günde ortalama bir uçuş yapılıyor. Birleşik Krallık hükümeti casus uçuşların sayısıyla ilgili sorulara cevap vermeyi reddetse de, Declassified uçuş izleme kayıtlarını analiz etti.
Kullanılan İngiliz uçağı istihbarat, gözetleme, hedef tespit ve keşif (ISTAR) uçağı olarak bilinen Shadow R1 olarak tesbit ediliyor.
Shadow R1, İngiltere’nin doğusundaki Lincolnshire’da bulunan RAF Waddington’da konuşlu Birleşik Krallık ordusunun 14. Filosu tarafından işletiliyor. Birleşik Krallık ordusu kısa bir süre önce uçağın imalatçısı ABD’li silah şirketi Raytheon ile uçağın güncellenmesi ve İngiliz filosunun altıdan sekize çıkarılması için 110 milyon Sterlinlik bir sözleşme imzaladı.
İngiliz uçuşları 3 Aralık’ta iki R1’in Gazze üzerinde uçmasıyla başladı. Uçuşlar ardından neredeyse her gün devam etti ve günlerin yaklaşık yarısında iki uçuş gerçekleşti. 3 Ocak’ta İngilizler bir R1’i Gazze’nin üzerine üç kez gönderdi.
Yapılan incelemelerde uçuşların yaklaşık altı saat sürdüğü görülüyor.
İstihbarat
Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı 2 Aralık’ta “devam eden rehine kurtarma faaliyetlerini desteklemek amacıyla” Gazze üzerinde gözetleme uçuşlarına başlayacağını duyurdu.
Bakanlık açıklamasında, “İngiliz vatandaşlarının güvenliği bizim en büyük önceliğimizdir” diyerek. “Gözetleme uçakları silahsız olacak, muharip bir role sahip olmayacak ve yalnızca rehinelerin yerini tespit etmekle görevlendirilecektir… Sadece rehine kurtarmayla ilgili bilgiler rehine kurtarmadan sorumlu ilgili makamlara iletilecektir.” ifadelerine yer verdi.
Ancak uçuşların olağanüstü sayıda olması ve rehinelerin alınmasından yaklaşık iki ay sonra başlaması, İngiltere’nin sadece bu amaçla istihbarat toplamadığı şüphelerini arttırıyor.
Dışişleri Bakanı David Cameron geçen hafta Hamas’ın elinde sadece iki İngiliz rehine olduğunu doğruladı.
İsrail güçleri de Gazze’de sahada ve bölgede geniş çaplı gözetleme kabiliyetine sahip oldukları biliniyor. İngiltere’nin R1’lerinin rehine kurtarma görevine ne katabileceği ise belli değil.
Rol değişikliği
İngiliz hükümeti daha önce gözetleme varlıklarının İsrail için daha geniş kapsamlı bir rolü olduğunu söylemişti.
Savunma Bakanı James Heappey 7 Kasım’da parlamentoya verdiği demeçte İngiliz uçuşlarının “terörist gruplara silah transferinin önlenmesi ve daha geniş bölgesel güvenlik de dahil olmak üzere İsrail’e gözetleme desteği sağladığını” söyledi.
Heappey ayrıca gözetleme uçuşlarının “bölgedeki durumsal farkındalığımızı arttırmak ve ortaklarımıza güvence sağlamak” için yapıldığını söyledi.
Ancak Heappey İngiltere’nin Gazze üzerinde gerçekleştirdiği uçuşların sayısını açıklamayı reddetti. “Operasyonel güvenlik nedenleriyle bu faaliyetin ayrıntıları hakkında yorum yapamam” dedi.
7 Ekim saldırısından bir hafta sonra Birleşik Krallık hükümeti “İsrail’i desteklemek, bölgesel istikrarı güçlendirmek ve gerilimin tırmanmasını önlemek amacıyla” Doğu Akdeniz’e askeri birlikler konuşlandırılacağını açıkladı. Askeri paket, diğer keşif varlıklarının yanı sıra P8 gözetleme uçaklarını da içeriyordu.
Declassified daha önce ABD casus gücü 1. Seferi Keşif Filosu’nun 129 Amerikalı havacıyla birlikte Kıbrıs’taki İngiliz üssünde kalıcı olarak konuşlandığını ortaya çıkarmıştı.
Declassified ayrıca sızdırılan bir ABD telgrafında bir İngiliz yetkilinin İngiltere’nin Kıbrıs üssünden yapılan Amerikan casus uçuşlarının “rutin hale geldiğini” ve “istihbarat ürününün” genellikle “üçüncü taraf hükümetlere aktarıldığını” söylediğini bildirdi.
İngiltere Savunma Bakanlığı ve ABD Savunma Bakanlığı, İsraillilerle hangi istihbaratı paylaştıkları konusunda Declassified’a yorum yapmayı reddetti.