ABD’li ve İsrailli yetkililer, İsrail ile Hamas arasında Gazze Şeridi’nde ateşkes ve rehine takası anlaşması için yürütülen dolaylı müzakerelerin “çöküşün eşiğinde” olduğunu ve alternatif bir anlaşmanın bulunmadığını öne sürdü.
Politico, isimleri açıklanmayan iki ABD’li ve iki İsrailli yetkilinin, müzakere görüşmelerinin çıkmaza girdiğini açıkladığını yazdı. Yetkililer, mevcut önerinin hem Hamas’ın hem de İsrail’in talepleri çerçevesinde uyarlanan “bugüne kadarki en güçlü anlaşma teklifi” olduğunu dile getirdi.
ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin “sadece birkaç hafta önce” anlaşma konusunda daha iyimser olduğunu kaydeden yetkililer, Amerikan tarafının, Hamas ve İsrail’in anlaşmazlığı nedeniyle mevcut teklifin de öncekiler gibi başarısızlığa uğrayacağından giderek daha fazla endişelendiğini ifade etti.
“Anlaşma olmazsa İran saldırabilir”
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, 27 Mayıs’ta ABD Başkanı Joe Biden’ın açıkladığı ateşkes taslağının İsrail’in hazırladığı tekliften farklı olduğunu ileri sürerek yeni şartlar eklenmesindeki ısrarının anlaşmayı zora soktuğu dile getiriliyor.
Haziran ayına kadar ABD Dışişleri Bakanlığının İsrail-Filistin İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı olarak görev yapan Andrew Miller, “Anlaşma çıkmaza girmiş gibi görünüyor, ancak anlaşmaya varma olasılığı düşük olsa da daha iyi bir strateji düşünmenin zor olduğu anlardan biri” dedi.
Politico’ya konuşan İsrailli yetkili de Hamas’ın anlaşma konusundaki yaklaşımını henüz bilmediklerini ifade ederek “Ancak anlaşmayı elde edemezsek İran’ın saldırma ve bunun tam anlamıyla bir çatışmaya dönüşme ihtimali bulunuyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Hamas ve İsrail’in çabasına ihtiyaç var”
ABD Başkanı Biden 16 Ağustos’ta “Gazze’de bir anlaşmaya hiç olmadığımız kadar yakınız” derken, 19 Ağustos’ta İsrail’i ziyaret eden Dışişleri Bakanı Antony Blinken de mevcut anlaşma teklifini “muhtemelen en iyi, belki de son fırsat” diye tanımlamıştı.
Buna karşın yetkililer, Gazze Şeridi’nde ateşkes ve rehine takası anlaşması için yürütülen dolaylı müzakerelerin “çöküşün eşiğinde” olduğunu ve alternatif bir anlaşmanın bulunmadığını kaydetti. Andrew Miller, nihai bir anlaşmaya varmak için “hem Hamas hem de İsrail tarafından ilave çabaya ihtiyaç olduğunu” savundu.
Hizbullah ile çatışmalar
Biden yönetiminin, ayrıca Gazze’de sağlanacak anlaşmanın İsrail ve Hizbullah arasındaki çatışmanın çözümünde de “çıkış yolu” olacağına inandığı belirtiliyor.
Yetkililer, mevcut anlaşma müzakerelerinin başarısız olmasının hem Gazze’de hem de Hizbullah ile çatışmayı tırmandıracağını kaydediyor.
Doha müzakereleri
ABD Başkanı Joe Biden, 27 Mayıs’ta İsrail ile Hamas arasında rehine takası ve Gazze’de ateşkese varılması için bir öneri sundu. Netanyahu ise Biden’ın açıkladığı ateşkes taslağının İsrail’in hazırladığı tekliften farklı olduğunu ileri sürerek yeni şartlar eklenmesini talep etti.
İsrail Başbakanı, Gazze’yi ikiye ayıran Netzarim Koridoru ve Gazze Şeridi ile Mısır sınırındaki Philadelphi Koridoru’nun yanı sıra Refah Sınır Kapısı’ndaki İsrail işgalinin devam etmesini istedi. Bunlara ek olarak, Hamas üyelerinin Gazze’nin diğer bölgelerinden kuzeye geçmesinin engellenmesini şart koştu.
ABD, Mısır ve Katar’ın arabuluculuğunda Katar’ın başkenti Doha’da 15-16 Ağustos’ta, İsrail ile Hamas arasında rehine takası ve Gazze’de ateşkes sağlanması için düzenlenen müzakerelerle ilgili Hamas, Netanyahu’nun yeni şartlar sürerek anlaşmaya varılmasını engellediğini açıkladı.
