Antarktika‘nın kuzeybatısında bulunan ve geçmişte bir Sovyet araştırma istasyonuna ev sahipliği yapan Filchner Buz Sahanlığı’nın bir parçası olan dünyanın en büyük buzdağı A23a sürüklenmeye başladı.
Yaklaşık 4 bin km karelik devasa alanıyla sürüklenen A23a, küresel ısınmaya bağlı nedenlerle 30 yılı aşkın süredir karaya oturduğu zeminden geçen kasım ayında ayrılmıştı.
1986 yılında Antarktika kıyı şeridinden ayıran buzdağı, Weddell Denizi’nde karaya oturmuş ve yeniden sürüklenmeye başlamadan önce buz adası haline gelmişti.
Kemerleri, dev dalgalarla çöküyor
A23a, oturduğu zeminden geçen kasım ayında ilk ayrıldığında Antarktika denizinin yoğun sisi yüzünden nerede, ne durumda olduğu ve rotası tam olarak görüntülenememişti. Ancak EYOS şirketinin keşif gemisiyle buzdağının durumunu tespite çalışan araştırmacı Ian Strachan, AFP’yle dünyanın en büyük buzdağının denizdeki sürüklenmesiyle ilgili gözlemlerini paylaştı.
Denizde sürüklenen buzdağıyla ilk kez karşılaşan Ian Strachan, bulutların dağılmasının ardından ufuk çizgisi boyunca uzanan bu beyaz çizgiyi neredeyse somut olarak görme imkanını yakaladıklarını anlattı. Sürüklenmeye başlayan dev adanın buz duvarında oyulmuş devasa yarıklar ve muhteşem mavi yaylar gözlemlediklerini ifade eden Strachan, bazı kemerlerin 4 metre yüksekliğindeki dalgaların darbesi altında çöktüğü bilgisini paylaştı.
Paris’in yaklaşık 40 katı büyüklüğünde
Diş şeklindeki A23a buzdağı, Paris’in yaklaşık 40 katı büyüklüğünde. Ağırlığının yaklaşık bin milyar ton olduğu tahmin edilen buzdağının kalınlığı bazı yerlerde 400 metreye ulaşıyor.
310 metre yüksekliğiyle, 30 yıl sonra hareket etmeye başlayan buzdağı, Güney Okyanusu’nun kuzeyine doğru ilerliyor. Şu sıralarda da Fil Adası ile Güney Orkney Adaları arasındaki bir bölgede sürükleniyor.
Weddell sektöründen gelen çoğu buzdağı gibi A23a’nın da Antarktika Sirküler Akıntısı’na kapılacağı ve bu akıntının onu “buzdağı geçidi” olarak bilinen bir yoldan Güney Atlantik’e doğru götüreceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Bilim insanları buzdağının rotasını dikkatle izliyor, çünkü dev kütle Güney Georgia’da karaya oturursa, adada üreyen milyonlarca fok, penguen ve diğer deniz kuşları için sorun oluşturma riski büyük. A23a’nın büyüklüğü hayvanların yiyecek arama rotalarını bozarak yavrularını düzgün bir şekilde beslemelerini de engelleyebilir.
Ancak buzdağının erimesi aynı zamanda buzullarına karışmış olan minerallerin serbest kalmasını sağlıyor. Bu mineraller okyanus besin zincirinin temelini oluşturan organizmaların başlıca besin kaynağını oluşturuyor.
