“‘Eşcinsellikle savaş’ kisvesi altında özgürlüklerin şeytanlaştırılması er ya da geç bütün kamusal özgürlüklerimizi etkileyecek.”
25 Ağustos günü, Lübnan’da 18 ayrı medya kuruluşunun bir araya gelerek yayınladıkları bildiriden alınan bu sözler, bir zamanlar çeşitlilikleri gururla kucaklayan Lübnan’da devlet eliyle yürütülen baskılara karşı verilen güçlü bir tepki niteliğinde.
Toplamda 15 Lübnanlı ve uluslararası örgütün bir araya gelerek oluşturduğu Lübnan’da İfade Özgürlüğünü Koruma Komisyonu’ndan edinilen bilgiye göre, Lübnan yetkilileri LGBTİ+’ların temel hak ve özgürlüklerine sistematik bir biçimde saldırdığı ifade edildi.
23 Ağustos’ta iki Lübnanlı yetkili, yetişkinler arası karşılıklı rızaya dayalı eşcinsel ilişkiyi açıkça suçlulaştıran ve “eşcinselliğe teşvik eden” kişileri üç yıla kadar hapis istemiyle cezalandıran iki ayrı yasa tasarısı sundu. Bu yasa tasarılarının teklifine giden yolda, geçen yıl yaşanan bir dizi hasmane müdahale ve LGBTİ+ etkinliklerinin bakanlık kararıyla yasaklanması bulunuyor. LGBTİ+’lara yönelik tüm bu saldırılar, nüfusun %80’inini yoksulluğun pençesine iten korkunç bir ekonomik kriz sırasında gerçekleşiyor.
“Lübnan her geçen gün krizin içine daha da gömülürken, yetkililer LGBTİ+’ların haklarını baskılıyor, LGBTİ+’lara yöneltilen şiddete çanak tutuyor”
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nde LGBT hakları araştırmacısı olan Rasha Younes ayrıca, Lübnanlı yetkililerin bu tutumlarını terk etmeleri ve önerilen LGBTİ+ karşıtı yasaların derhal geri çekilmesi gerekliliğinin altını çiziyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün de bir parçası olduğu Lübnan’da İfade Özgürlüğünü Koruma Komisyonu, Lübnanlı yetkililerin Lübnan’daki herkesin ve yaşanan olaylar bağlamında özellikle LGBTİ+’ların ifade özgürlüğü, toplanma, örgütlenme, mahremiyet, eşitlik ve ayrımcılığa uğramama haklarını güvence altına alması gerektiğini söylüyor.
Lübnan’da karşılıklı rızaya dayalı eşcinsel ilişkiler açıkça suç sayılmıyor. Fakat, 2007-2018 yılları arasında rızaya dayalı eşcinsel ilişkilerin hukuksuz olmadığına dair bir dizi mahkeme kararına rağmen, ceza kanununun 534. Maddesine göre “doğanın düzenine aykırı her türlü cinsel ilişki” bir yıla kadar hapisle cezalandırılır.
Ne olmuştu?
Temmuz 2023’te dokuz milletvekili 534. maddenin yürürlükten kaldırılması için bir kanun tasarısı sundu. Ancak, tasarıyı imzalayanlar o tarihten bu yana siyasi ve dini otoritelerin dijital şiddet kampanyalarına maruz kaldı ve bunun sonucunda bir milletvekili imzasını geri çekti.
Bu yasa tasarısına karşılık, ülkenin kültür bakanı ve bir milletvekili, eşcinsel ilişkileri ve “eşcinselliği teşvik etmeyi” suç haline getirecek yasa tasarıları sundu.
23 Ağustos’ta, kendilerine “Tanrının Askerleri” adını veren ve LGBTİ+’lara karşı açıkça düşmanlık güden bir grup erkek, Beyrut’ta bir drag queen etkinliğinin düzenlendiği bardaki insanlara saldırdı, bazı katılımcılara fiziksel şiddet uyguladı ve bu şiddetin artacağı tehdidinde bulundu.
Saldırı devam ederken olay yerine gelen İç Güvenlik Güçleri olaya müdahale etmedi. Aksine, mekân sahibini ve konukları etkinliğin içeriğine dair sorguladı. Saldırıyla ilgili olarak henüz kimse tutuklanmadı.
Haziran 2022’de Lübnan’ın geçici içişleri bakanı Bassam al-Mawlawi, hukuka aykırı bir yönerge yayınlayarak güvenlik güçlerine LGBTİ+ etkinliklerini yasaklama talimatı verdi. Kasım 2022’deki yönergeyi askıya alan mahkeme kararına rağmen, al-Mawlawi “eşcinsellikle ilgili her türlü konferans, etkinlik veya gösteriyi” yasaklayan ikinci bir yönerge yayınladı.
Lübnan güvenlik güçleri 2017’den bu yana toplumsal cinsiyet ve cinsellikle ilgili insan hakları etkinliklerine, Lübnanlı olmayan katılımcılara giriş yasağı koymak gibi sistematik müdahalelerde bulundu. Bu yasaklar 2021’de yargı kararlarıyla iptal edildi.
