Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) , küresel deniz yüzeyi sıcaklıklarının mayıs, haziran ve temmuzda rekor seviyeye ulaştığına dikkat çekerek, El Niño hava koşullarının etkisiyle son aylarda yaşanan sıcaklık rekorlarının daha artacağını duyurdu.
Örgütün, bugün yaptığı açıklamada, Atlantik Okyanusu‘nun kuzeyinde deniz yüzeyi sıcaklıklarında da “benzeri görülmemiş bir artış” gözlemlendiği belirtildi.
WMO İklim İzleme Başkanı Omar Baddour, temmuzun ilk haftasının “şimdiye kadar kaydedilen en sıcak hafta” olarak kabul edilebileceğini aktardı.
Fosil yakıt kullanımı başta olmak üzere insan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim krizi, küresel ortalama sıcaklıkların artmasına neden olmanın yanı sıra, bu artışın ivme kazanmasına da yol açarak yıl boyunca sıcaklık rekorları kırılmasında önemli bir rol oynuyor.
Atlantik Okyanusu’nun kuzeyinde, haziranda günlük sıcaklıkların normale kıyasla önemli ölçüde yükseldiğini kaydeden Baddour, Antarktika’daki deniz buzu seviyesinin geçen ay en düşük seviyeyi gördüğünü; gözlemlerinin can kayıpları ve göçe neden olacak şiddetli yağışların, aşırı hava ve iklim olaylarına da işaret edebileceğini kaydetti.
El Niño koşullarında en sıcak yılın asıl olarak 2023 sonrası gerçekleşmesini öngörülüyor. Beklentiler doğrultusunda 2024’te sıcaklıklarda yeni rekorlar kırılması çok muhtemel.
‘Eşi benzeri görülmedi’
WMO’nun Dünya İklim Araştırma Programı Başkanı Michael Sparrow da “Antarktika çevresinde gördüğümüz deniz buzundaki erimelerin gerçekten eşi benzeri görülmedi” dedi.
Şimdiye dek Kuzey Kutbu’ndaki buzullarda büyük düşüşler görüldüğünü ancak Antarktika bölgesinde genellikle buz erimelerin az yaşandığını hatırlatan Sparrow, “sıcak deniz dalgasının” balıkların dağılımını ve okyanus ekosistemlerini de etkileyeceği uyarısında bulundu; bunun “sadece suyun yüzey sıcaklığının değil tüm okyanusun ısınması ve orada yüzlerce yıl depolanacak enerjiyi emmesi” anlamına geldiğini belirtti.
El Niño hava koşullarının yaşandığı yılda, ısının okyanuslardan atmosfere hareket ettiği için daha yüksek sıcaklıklara ulaşıldığını belirten Sparrow şöyle konuştu: “Aslında bu sürecin başındayız. El Niño, yılın ilerleyen zamanlarında olacağı kadar büyük bir etki yaratmadı. Yani El Niño koşulları, henüz tam olarak harekete geçmemiş olmasına rağmen Kuzey Atlantik’te bu yüksek sıcaklıkları görüyoruz.”
Antarktika deniz buzu, ortalamadan yüzde 17 daha fazla eriyerek en düşük seviyesine ulaştı ve bir önceki haziran rekorunu önemli bir farkla kırdı.
WMO’dan yapılan açıklamada, 4 Temmuz’da, El Niño koşullarının başladığı duyurulmuştu. El Niño’nun küresel sıcaklık artışını hızlandıracağı bildirilen açıklamada, dünyanın farklı bölgelerinde hava koşullarının etkileneceği, can güvenliği için erken uyarı sistemlerinin kritik olduğu ifade edilmişti.
Üç kez üst üste sıcaklık rekorları
Dünya karalarında da ortalama sıcaklıklar aynı hafta içerisinde üç kez üst üste rekor kırdı. Küresel ortalama sıcaklığın 17,23 derece olduğu 6 Temmuz, “kaydedilen en sıcak gün” olarak kayıtlara geçti. 4 ve 5 Temmuz’da da ölçülen 17,18 dereceler ölçüldü.
Ortalaması alınan veri havuzuna göre, Antarktika’da haftalık hava sıcaklığı ortalamasının da normalin 4,5 derece üstünde olduğu kaydedildi. Daha önceki en yüksek ortalama sıcaklık değeri 2016’daki 16,9 derece idi.
