İspanya, Asturias bölgesinde geçen ay çıkan orman yangınları nedeniyle son 20 yılın en kötü mart ayını geçiriyor.
Üç haftadır söndürülemeyen yangın halen dokuz ayrı noktada devam ediyor, 21 yerde ise soğutma çalışmaları sürüyor.
Sivil Koruma, itfaiye ve orman çalışanlarının yanı sıra askeri birliklerin de destek verdiği yangın söndürme çalışmalarına havadan ve karadan devam ediliyor.
Asturias yangınları, bir önceki haftalarda ülkenin doğusundaki Valencia kenti ve çevresinde sekiz köy ve kasabayı etkileyen mega yangınların ardından meydana geldi.
Valensiya’da 30ºC’yi aşan kuru koşullar ve yüksek sıcaklıkların da etkisiyle ülkenin orman yangını sezonu “mega yangın” olarak nitelenen yangınlarla erken bir başlangıç yapmıştı.
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, “Maalesef bu yılki ilk büyük yangınla karşı karşıyayız ve yangın mevsiminin dışında gerçekleşiyor” dedi.
Geçen yıl, ülkede çok geniş alanları küle çeviren ve binlerce kişinin hayatını alt üst eden yaklaşık 500 orman yangını yaşanmıştı.
Asturias özerk yönetimi hükümeti başkanı Adrian Barbon, 23 Mart’ta başlayan orman yangınlarının 20 bin hektarlık alanı etkilediğini, merkezi hükümetten “afet bölgesi” ilan edilmesini istediklerini ve yerleşim yerlerine yakın olan bölgelerde alarm düzeyinin 2. dereceye yükseltildiğini duyurdu.
Barbon, geçmişte örneği görülmeyen bir durum yaşadıklarını belirterek, bundan böyle ormanlık alan ile yerleşim yerleri arasındaki boşluğu 75 metreden 150 metreye çıkaracaklarını açıkladı.
Ülkede mart ayında Castellon ve Teruel kentleri arasında çıkan yılın ilk büyük orman yangınlarıyla birlikte şimdiye kadar ülke genelinde 40 bin hektardan fazla alan yandı.
İklim değiştikçe mega yangınlar da artıyor
İklim ısındıkça orman yangınları daha sık ve yoğun şekilde meydana geliyor. Ayrıca İspanya’da görüldüğü gibi, yangınlar giderek daha erken başlıyor.
Avrupa’nın çoğu ülkesi gibi, İspanya da sıcak ve kurak bir kışı geride bırakıyor.
İnsan faaliyetleri sonucu salınan sera gazları, küresel sıcaklıklarda ani yükselmelere neden oluyor. Avrupa Komisyonu‘na göre, atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu 1750 ile 2020 arasında yüzde 48 artış gösterdi. Gezegenin ortalama sıcaklığı ise sanayi öncesi döneme kıyasla 1,1 derece arttı.
Küresel ısınma ayrıca karada buharlaşmayı artırarak kuraklığı kötüleştirebiliyor ve bu da orman yangınlarını daha muhtemel hale getiriyor ve orman yangını mevsimlerinin uzamasına yol açıyor.
İspanya’da 2022 yılında 306 bin hektar orman, yangınlar nedeniyle küle dönmüştü. Statistica verilerine göre bu, bir önceki yılın üç katından fazlaydı. Ülkedeki en kötü yangın, kuzeybatıda 60 bin hektarlık Sierra de la Culebra bölgesini harap etti.
Yangınlar yalnızca arazileri ve evleri yok etmekle kalmıyor, insanları tehlikeli düzeylerde hava kirliliğine de maruz bırakıyor. Karbonmonoksit de dahil olmak üzere duman parçacıkları binlerce kilometre yayılarak solunum sorunlarına, baş ağrılarına ve mide bulantılarına neden olabiliyor.
Yoğunluğu yüksek yangınlar ayrıca toprağa zarar vererek erozyona neden olabiliyor, toprağın besleyiciliğini azaltabiliyor ve su emilimini engelleyebiliyor. Tüm bunlar ise biyoçeşitlilik kaybına yol açıyor.
