Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya Nükleer Santrali ile ilgili dün bir açıklama yaparak “radyasyon felaketine çok yaklaşıldığını” söyledi.
Mart ayının başından bu yana Rusya güçlerinin kontrolünde bulunan nükleer santralde dün elektrik şebekesiyle bağlantısı tamamen kesildi. Ukrayna’nın devlet nükleer enerji şirketi Energoatom da yaklaşık 40 yıldır çalışan nükleer santralin elektriğinin dün ilk defa tamamen kesildiğini doğruladı.
Elektrik, santraldeki soğutma ve güvenlik sistemlerinde kullanılıyor.
Nükleer santrale elektrik bağlantısının Ukraynalı çalışanlar tarafından kısa sürede yeniden sağlanmasının ardından konuşan Zelenski, “Dünya, radyasyon felaketine çok yaklaştı” dedi.
Ukrayna lideri, Birleşmiş Milletler‘e (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı‘nın (IAEA) alana acilen erişim sağlamasına izin verilmesini talep etti.
Guardian‘ın aktardığına göre, Zelenski elektrik bağlantısının kesilmesinden santrale kömür sağlayan yakınlardaki bir kömür santralinin kül çukurlarını bombalayan Rusya’yı sorumlu tutuyor: “Rusya, Ukrayna ve tüm Avrupalıları bir radyasyon felaketini bir adım ötelerine getiren bir duruma soktu.”
Zelenski ABD Başkanı Joe Biden ile bir telefon görüşmesi de yaptı. Görüşmenin ardından ise Zaporijya’nın tüm kontrolünün Ukrayna’ya ve IAEA’ya verilmesi için Rusya’ya çağrıda bulundu.
IAEA yetkililerinin nükleer santrali ziyaret edebilmesi için müzakereler ise devam ediyor.
Rusya’ya göre sorumlu Ukrayna
Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma Konseyi de bir açıklama yaparak Zaporijya’nın Ukrayna ordusunun saldırıları nedeniyle tehdit altında olduğunu öne sürdü. Konsey, “Ukrayna askeri güçlerinin Avrupa’nın en büyük santrali Zaporijya Nükleer Enerji Santrali’ne yönelik son birkaç haftadır süren saldırılarını kararlı şekilde kınıyoruz” dedi.
Santralin kritik öneme sahip altyapısının Ukrayna saldırılarına maruz kaldığı söylenen açıklamada, Birleşmiş Milletler, IAEA, ülke parlamentoları, parlamentolar arası örgütler ve kurumlara da çağrı yapıldı ve Ukrayna yönetiminden santrale ateş açmayı derhal durdurmasını talep etmeleri istendi:
“Bunların imha edilmesi radyoaktif, kimyasal ve biyolojik kirlenmeye ve büyük felakete yol açabilecek.”
Ukrayna’nın güneydoğusu bulunan Zaporijya Nükleer Santrali, Avrupa’nın en büyük nükleer santrali. 6 nükleer reaktör bulunan ve 5 bin 700 megavatsaat elektrik üretim kapasitesine sahip santral, normal koşullarda Ukrayna’daki toplam elektriğin yüzde 20’sini sağlıyor.
Ancak şu anda sadece iki reaktörü aktif olarak çalışıyor.
Santral, 4 Mart’ta Rusya tarafından ele geçirilmişti. Halihazırda Rusya ordusu kontrolünde olan santralin çevresinde topçu saldırıları oluyor. İki ülke bu saldırılar konusunda birbirini suçluyor.
