Bilim insanlarına göre Dünya’da altıncı toplu soy tükenmesi gerçekleşiyor. Hayvanların yaşam alanlarının ve milyonlarca hayvanın yok oluşundaki süreci hızlandıran etken ise insanlar. Vahşi doğayı tarım alanları için kullanan, aşırı tüketimleri ve aşırı kalabalık nüfusunun yanında fosil yakıtları kullanmasıyla çevreye zehirli kimyasal saçan insanlar böyle devam ederse, sorun, insanların kurduğu ‘uygarlığın’ temel taşlarına da tesir edecek.
Çeviri: Tolga Er
Gazete Karınca
Bilim insanlarına göre hayvan türleri ve yaşam alanlarının yok olduğu altıncı toplu soy tükenmesi gerçekleşiyor.
İnsanların hızlandırdığı bu tükenme süreci aynı zamanda, insan uygarlığın temel taşlarına da korkutucu bir tesir tehlikesi taşıyor.
Hakemli Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayınlanan araştırmada, araştırılan kara hayvanlarının popülasyonunda 20. yüzyılın başlarından itibaren sert düşüşler yaşandığı ortaya çıkıyor.
Bu düşüşlerin temelinde ise insanların aşırı tüketimi ve insan nüfusunun hızlı artışı yer alıyor.
‘Durum o kadar vahim ki sert bir dil kullanmamak etik olmaz’
Nacional Autónoma de México Üniversitesi’nde ekoloji profesörü olarak da çalışan yazar Gerardo Ceballos’a göre ‘durum korkunç’.
Toplu soy tükenmesini değerlendiren Ceballos “Durum o kadar vahim ki sert bir dil kullanmamak etik olmaz” diyor.
Sorun birkaç hayvan türü ile kısıtlı değil
Milyarlarca memeli, kuş, sürüngen ve iki yaşamlılar, gezegen genelinde son birkaç on yılda yok oldu ve bu sorun gittikçe daha da büyüyor.
Her bir hayvan türünün devamlı sayılmadığı düşünülürse, hazırlanan rapor bilim insanları ve toplum tarafından atlanan bir eğilimi görünür kılıyor.
Rapor, sorunun daha önce de kamuoyunda da gündeme gelmiş birkaç hayvan türü ile kısıtlı olmadığını, yaygın olarak görülen türlerin de popülasyonunu etkilediğini çarpıcı bir şekilde dile getiriyor.
Bölgelerinin yüzde 80’ini kaybeden hayvanların soyu hızla tükeniyor
Araştırmada yer alan bazı dikkat çekici istatistikler şöyle:
- Araştırılan 177 memeli türünün yarısı, 1900 ve 2015 yılları arasında dağıldıkları bölgelerin yüzde 80’ini kaybetmiş durumda
- Geçtiğimiz son birkaç on yılda Dünya’daki vahşi doğanın yüzde 50’si yok oldu
- Yirminci yüzyılda sayıları milyonun üzerinde olan Afrika fillerinden günümüzde sadece 400 bini hayatta.
- Soyları tükenen türler, olağan nitelendirilebilecek hızın 100 katı daha hızlı tükeniyor
- Araştırılan 27 binin üzerindeki kara hayvanı olan memelilerin, kuşların, iki yaşamlıların ve sürüngenlerin üçte biri, sayı ve yaşadıkları alan bakımından düşüş gösteriyor
Rapor geleceğe yönelik ise iç açıcı olmayan cümlelerle sonlanıyor:
Biyolojik hayatın imhası kesin bir şekilde önemli ekolojik, ekonomik ve sosyal sonuçlar doğuracaktır. Evrende bildiğimiz tek yaşam topluluğunun kırımı, insanlığa pahalıya patlayacak.
Sorunun nedeni: İnsan
Raporda gezegen genelinde vahşi doğanın kaybolmasına yönelik çeşitli nedenler gösteriliyor. Ancak bu nedenlere sebep olan, insanların ta kendisi.
Fosil yakıtların kullanılmasının yol açtığı iklim değişikliği, doğaya zehirli kimyasalların salınımına yol açıyor.
Tüketicilerin talepleriyle de ormanlar ve diğer yaşam alanları tarım için kullanılıyor; kaçak avlananlar filler, karıncayiyenler, gergedanlar ve zürafalar gibi çeşitli hayvanların türlerinin devam etmesini tehlikeye atmaya devam ediyor.
Rapor, toplu soy tükenmesinin iki asıl nedenini ise şöyle açıklıyor:
Aşırı nüfus ve nüfusun durmayan artışı ve özellikle zenginlerin yaptığı aşırı tüketim.
Biyo-çeşitliliğe yönelik saldırılar artarak devam edecek
Rapora göre ‘eldeki bütün bilgiler, önümüzdeki 20 yıllık süreçte biyo-çeşitliliğe yönelik saldırıların güçlenerek devam edeceğini gösteriyor. Bu durum insan yaşamı da dahil olmak üzere yaşamın geleceğine dair iç karartıcı bir tablo sunuyor.’
Ceballos ise az da olsa umut taşıyor.
‘Sonuçların, harekete geçme zamanının geldiğini gösterdiğini’ dile getiren Ceballos, ‘fırsatlar çok küçük, fakat türleri ve popülasyonu kurtarmak için hala bir şeyler yapabiliriz’ diyor.
Gene de çevrecilerin yararlanabileceği detaylı haritaların olmamasından ötürü sorunu çözmeye nereden başlanılacağını kestirmek güç.
https://news.vice.com/story/humans-are-accelerating-the-next-mass-extinction-study-says
