BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, Kıbrıs Konferansı’nda iyi ve yapıcı bir başlangıç yaptıkları belirtti.
Eide, “Kapsamlı bir çözüm zor ama imkansız değil. Anahtar konularda büyük uzlaşılar da başarı sayılabilir. Gerisini Kıbrıs’ta tamamlayabiliriz. Aksi takdirde başarıdan söz edemeyiz” dedi.
Eide, konferansa kılavuzluk yapacağı açıklanan “ortak metnin” geri çekilmediğini, sadece ortak olmadığı konusunda bir görüş oluştuğunu söyledi. Eide, bu belgenin BM tarafından icat edilen bir belge olmadığını, Mont Pelerin’de teknik düzeyde yapılan toplantıda hazırlandığını ve tarafların pozisyonlarını ortaya koyduğunu kaydetti.
Espen Barth Eide ayrıca, bu süreci son şans değil, en iyi şans olarak gördüğünü söyledi.
BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, BM Genel Sekreteri’ni Konferansta temsil eden BM Genel Sekreteri’nin Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcısı Jeffrey Feltman’la, Crans-Montana’daki Le Regant Kongre Merkezi’nde basın toplantısı düzenledi.
FELTMAN
Feltman, konuşmasında, konferansı tarihi bir fırsat olarak gören ve sürece desteğini yineleyen BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in önümüzdeki günlerde İsviçre’ye geleceğini söyledi.
Feltman, Crans-Montana’da bu sabah duyduklarının kendilerine umut verdiğini ve tarafların masaya zorlukları aşma kararlılığıyla oturdukları izlenimi edindiğini belirtti.
EIDE
Espen Barth Eide de konuşmasında, iyi bir başlangıç yaptıkları düşüncesinde olduklarını kaydederek, tüm katılımcıları umutlu gördüğünü ve yapıcı bir yeni başlangıç yaptıklarını söyledi. Konferansın formatı hakkında da bilgi veren Eide, bir masada konferansın tüm katılımcılarının yer alacağı “Güvenlik ve Garantiler” başlığı ele alınırken, ikinci bir masada ise müzakerecilerin uzlaşılamayan diğer başlıkları ele alıp, birbirleriyle bağlantılı şekilde çözmeye çalışacağını kaydetti.
Eide, Guterres’in dediği gibi, “Güvenlik ve Garantiler” konusunun önemli olduğunu ancak diğer konularda da uzlaşılmayan unsurlar bulunduğunu vurgulayarak, Konferansın bu iki paralel seviyede devam edeceğini söyledi.
Tüm katılımcıların Kıbrıs sorununu çözme kararlılığıyla geldiğine işaret eden Eide, Konferansın, bazen toplu, bazen ikili, bazen de gruplar arasında devam edeceğini belirtti. Eide, BM’nin de bunu sağlamak için elinden geleni yapacağını ancak günün sonunda sorumluluğun konferans katılımcılarında olduğunu kaydetti.
"All participants made it clear they came here to try to solve the problem" -watch @EspenBarthEide's take on #ConferenceonCyprus session pic.twitter.com/8tRGOEwZ4D
— United Nations Geneva (@UNGeneva) June 28, 2017
Espen Barth Eide, öğleden sonra garantörlerin yapacağı toplantında neden format değişikliğine gidildiğine ilişkin soruyu yanıtlarken, garantör ülkelerin temsilcileriyle ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirecekleri toplantı formatının daha etkili olacağına inandıklarını için formatı değiştirdiklerini belirtti.
İngiltere Dışişleri Bakanın Boris Johnson’ın İsviçre’den ayrılması ve konferansa katılmamasıyla ilgili bir soruya karşılık ise Jeffrey Feltman, Johnson’ın ayrılmasının konferansla ilgili olmadığını, doğrudan İngiltere’deki iç siyasetle ilgili olduğunun belirtti.
Eide de aynı soruya ilişkin yanıtında, İngiltere’nin sürece tam destek verdiğini söyledi ve tam anlamıyla masada olduğunu vurguladı.
Başka bir soru üzerine Eide, diğer başlıklar üzerinde bugüne kadar daha fazla çalıştıklarını ancak bu başlıkların tamamen kapandığı anlamına gelmediğini söyledi. Eide “Bu konular, liderlerin süresi veya zamanı kalmadığı için açıkta bırakılmadı. Liderler bilerek bu konuları sona bıraktı” dedi.
Eide, öğleden sonra başlayacak ve uzlaşılamayan konuların ele alınacağı paralel toplantıyla ilgili bir soruya karşılık, BM Genel Sekreteri Guterres’in 4 Haziran’da yaptığı açıklamaya atıfta bulunarak “Aslında Genel Sekreter bizlere açıklamasında bir ipucu vermişti. İkinci masada öncelik ‘Toprak’, ‘Mülkiyet’ ve ‘Yönetim ve Güç Paylaşımı’ başlıklarına verilecek. Tabii bu konular ‘Güvenlik ve Garantiler’ konusundan bağımsız” diye konuştu.
Cenevre’de dün düzenlediği basın toplantısına ilişkin haberlerde yer alan ‘Crans-Montana’nın son fırsat olduğuna’ ilişkin ifadelerin hatırlatılması üzere, Eide sözlerinin çarpıtıldığını, kendisinin bu süreci son şans değil, en iyi şans olarak gördüğünü söyledi.
Konferansın ne kadar süreceğinin sorulması üzerine Eide, tarafların sorun çözülene kadar burada kalamaya kararlı olduğunu ve Birleşmiş Milletler’in tarafların ihtiyacı olduğu kadar sürece destek olmaya hazır olduğunu belirtti.
Eide, Konferans 7 Temmuz’a kadar sürecek şekilde teknik planlama yaptıklarını ancak gerekmesi halinde bu sürenin uzayabileceğini söyledi.
Ortak metinle ilgili bir soruya karşılık ise Eide, “Ortak metin geri çekildiği filan yok. Sadece ortak olmadığı konusunda bir görüş var” dedi. Eide, bu belgenin BM tarafından icat edilen bir belge olmadığını, Mont Pelerin’de teknik düzeyde yapılan toplantıda hazırlandığını ve tarafların pozisyonlarını ortaya koyduğunu belirtti.
Feltman da, “Ortak belgenin geri çekmesi, BM’nin sürece desteğini çektiği anlamına mı geliyor?” yönündeki soruyu yanıtında, Guterres’in Eide ve sürece tam destek verdiğini kaydetti.
“ANAHTAR KONULARDA BÜYÜK UZLAŞILAR DA BAŞARI SAYILABİLİR”
Eide, “Kıbrıs Konferansı’nda başarıyı ne olarak görürsünüz” yönündeki soruyu yanıtlarken, “Kapsamlı bir çözüm zor ama imkansız değil. Anahtar konularda büyük uzlaşılar da başarı sayılabilir. Gerisini Kıbrıs’ta tamamlayabiliriz. Aksi takdirde başarıdan söz edemeyiz” dedi.
Konferansın ilk gününde kriz çıktı yönündeki haberlerin hatırlatılması üzerine Eide ile Feltman, kendilerinin oldukça yapıcı ve pozitif bir ortamla karşı karşıya kaldıklarını ve bu haberlerin kendilerini şaşırttığını söyledi.
