Göç Kimlik ve Hak Çalışmaları Merkezi her 3 ayda bir düzenlediği anket çalışması yayımlandı. Nisan 2022 döneminde 500 kişi ile telefon üzerinden gerçekleştirilen anketin ilk bölümünde, Kıbrıslıtürklerin siyasi güven, sosyal güven, bireysel özgüven, mutluluk algısını ölçmekte ve bu oranların zaman içerisinde birbiriyle ilişkisi yanında yaşanılan gelişmelerden ne şekilde etkilendiği de gözlemleniyor.
Sonuçlar şöyle:
GİRİŞ:
Son dönemde yapmış olduğumuz her çalışma 2013’ten beri yaptığımız tüm çalışmaların en kötü ve karamsar sonuçlarını içermektedir. Her dönem bir öncesinden daha kötü ve karamsar sonuçlar ortaya çıkarmaktadır.
Bu çalışma ile dikkat çekmek istediğimiz konu ise karamsar beklentiler ve artan bunalım yanında özellikle siyaset ve ekonomi üzerinde etki edemediğini düşünen toplumun sosyal patlamalara açık hale geldiğidir. Yıllardır yaptığımız çalışmalar bize göstermiştir ki ülkede siyasi güven, toplumun diğer bireylerine güven (sosyal güven) ve bireylerin kendine güven oranları paralel gitmektedir. Siyasi güvenin ve sosyal güvenin her geçen gün düştüğü bir ortamda toplumun kendine güveninin de ne derece düşük olduğunu bu çalışmada da yeniden gözlemliyoruz. Kendine güveni olmayan, geleceğe dair bir umudu olmayan toplumun ciddi bir bunalımdan geçiyor olduğu ve bunun oldukça büyük sosyal sorunları da beraberinde getireceği ortadadır. Bir seçim döneminde olmamıza rağmen toplum içerisinde geleceğe dair herhangi bir umut bulunmaması oldukça düşündürücüdür.
Toplumun sadece 22.5’inin kendini siyaset üzerinde etkili hissettiği bir ortamda, toplumun siyasete etkisi olmadığı fikrine sahip olması onları siyasi alanda aktif olmaktan uzaklaştırmaktadır. Talep oluşturmak ve bir araya gelip bunları ifade etmekten alıkoyuyocu bu etki ayni zamanda örgütlenmenin önündeki en büyük engellerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
ÖZET SONUÇLAR:
Ülkede Sorunlar
Ankete katılanların 96.26%sı ülkede işlerin yanlış yönde gittiğini belirtmiştir. Bu oran bu güne kadarki en yüksek oran olarak dikkat çekmektedir.
Katılımcılar ülkenin en önemli sorunlarını sırasıyla ekonomik sorunlar, yeteneksiz/beceriksiz siyasi liderler, enflasyon, ve Kıbrıs Sorunu olarak belirtmişlerdir. Ekonomik sorunlardan sonra yeteneksiz liderlerin enflasyonun da önüne geçip en büyük ikinci sorun olarak dile getirilmesi oldukça düşündürücüdür.
Ekonomik Durum
Katılımcıların kendi ekonomik gelecekleri ile ilgili beklentileri karamsar olmaya devam etmektedir. Ankete katılanların 72.62%si önümüzdeki 2 sene içerisinde kendi şahsi ekonomik durumunun daha kötüye gideceğini, 20.28% ise ayni kalacağını belirtmiştir. Sadece 7.1% oranında bir kesim gelecekten umutludur.
Ülkenin gelecekteki ekonomik durumu ile ilgili beklentiler ise daha da kötümserdir. Katılımcıların 86.51%i ülkenin ekonomik durumunun önümüzdeki 2 sene içerisinde daha kötü olacağını belirtmişlerdir. 9.61% oranında bir kesim ekonomik durumun ayni kalacağını düşünürken sadece 3.89% gelecekten umutludur.
Ekonomik durum konusunda daha iyi bir fikir verebilecek bir sorumuz da ailenin mali durumu hakkındadır. Katılımcıların sadece 11.6%sı ailesinin mali durumunun iyi olduğunu belirtmiştir. Bu oran Aralık 2021 anketinde 16.4%, Eylül 2021 anketinde de 16.83% idi. 32.8% düzenli bir gelire sahip olduğunu fakat harcamalarda sınırlamalar olduğunu belirtmiştir ki bu oran Aralık 2021 anketinde 36.4% , Eylül 2021’de 40.28% idi. 37.2% gelirinde azalmalar olduğunu belirtmiştir, bu oran daAralık 2021’de 32%, Eylül 2021’de 32.67% idi. Çok sıkıntılı bir mali durumu olduğunu belirtenlerin oranı da Eylül’den itibaren büyük bir artış göstermekte olup, Eylülde 10.02%’dan Aralıkta 14.6%ya, Nisan 2022de ise 18.4%e yükselmiştir.
Katılımcıların 83.73%ü mutfak giderlerini karşılayamamak konusunda kaygılı olduğunu belirtmiştir. Bu oran Aralık 2021’de 80.12%, Eylül 2021’de 70.29%, Mart 2021’de 33.06% idi.
Katılımcıların 86.95%i hayat standardını koruyamamak konusunda kaygılı olduğunu belirtmiştir. Bu oran Aralık 2021’de 81.04%, Eylül 2021’de 80.73% Mart 2021 anketinde 39.52% idi.
Katılımcıların 78.27%si%i taksitlerini ödeyememek konusunda kaygılıdır. Bu oran Aralık 2021’de 76.41%, Eylül 2021’de 73.51%, Mart 2021 anketinde 35.56% idi.
Katılımcıların 80.32%si sağlık harcamalarını karşılayamamak konusunda kaygılıdır. Bu oran Aralık 2021’de 78.38%, Eylül 2021’de 78.23%, Mart 2021 anketinde 34.75% idi.
Katılımcıların sadece 22.5%i bir vatandaş olarak kendini siyaset üzerinde etkili hissettiğini belirtmiştir. Her 5 kişiden yaklaşık 4ü siyaset üzerinde etkisiz olduğunu düşünmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 32.93%, Aralık 2021 anketinde ise 20.36% idi.
Etki Edebilme
Katılımcıların sadece 26.22%si kendini bir vatandaş olarak ekonomi üzerinde etkili hissetmektedir. Her 3 kişiden yaklaşık 2si ekonomi üzerinde etkisiz olduğunu düşünmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 35.35%, Aralık 2021 anketinde ise 33.61% idi.
Katılımcıların sadece 22.91%i kendini bir vatandaş olarak Kıbrıs Sorunu üzerinde etkili hissetmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 25.15%, Aralık 2021’de ise 28.43% idi.
Katılımcıların sadece 40.77%si kendini bir vatandaş olarak çevre üzerinde etkili hissetmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 59.51%, Aralık 2021’de ise 48.28% idi.
Katılımcıların sadece 34.76%sı bir vatandaş olarak kendini insan hakları konusunda etkili hissetmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 50.91%, Aralık 2021’de ise 46.56% idi.
Katılımcıların sadece 27.35%i bir vatandaş olarak kendini sağlık üzerinde etkili hissettiğini belirtmiştir. Bu soru Aralık 2021 anketinde 35.57% idi, 2020 anketinde ise sorulmamıştı.
Genel Sonuçlar
Ankete katılanların 96.26%sı ülkede işlerin yanlış yönde gittiğini belirtmiştir. Bu oran bu güne kadarki en yüksek oran olarak dikkat çekmektedir. Anketleri yapmaya başladığımız 2013 yılından itibaren ilk kez bu kadar yüksek oranda insanın ülkede işlerin yanlış yönde gittiğini belirttiğini gözlemlemiş bulunmaktayız. Aralık 2021’deki oran o güne kadarki en yüksek olup 93.39% idi. Aralık ayından bugüne ise işlerin yanlış gittiğini düşünenlerin oranı 3% civarında bir artış göstermiştir. Ülkede sadece 3.74% işlerin doğru yönde gittiğini düşünmektedir.
| Toplumda İşlerin Yanlış Gitmesi (%) | |
| Nisan 2017 | 80.38 |
| Temmuz 2017 | 88.82 |
| Ekim 2017 | 72.68 |
| Şubat 2018 | 75.67 |
| Haziran 2018 | 77.9 |
| Eylül 2018 | 85 |
| Aralık 2018 | 81.16 |
| Mart 2019 | 75.58 |
| Haziran 2019 | 80.75 |
| Eylül 2019 | 69.48 |
| Aralık 2019 | 79.36 |
| Mayıs 2020 | 76.74 |
| Haziran 2020 | 76.9 |
| Eylül 2020 | 88.26 |
| Aralık 2020 | 86.63 |
| Mart 2021 | 86.86 |
| Haziran 2021 | 81.55 |
| Eylül 2021 | 89 |
| Aralık 2021 | 93.39 |
| Nisan 2022 | 96.26 |
Ülkenin En Önemli Sorunu
Katılımcılar ülkenin en önemli sorunlarını sırasıyla ekonomik sorunlar, yeteneksiz/beceriksiz siyasi liderler, enflasyon, ve Kıbrıs Sorunu olarak belirtmişlerdir. Ekonomik sorunlardan sonra yeteneksiz liderlerin enflasyonun da önüne geçip en büyük ikinci sorun olarak dile getirilmesi oldukça düşündürücüdür.
Ülkede Ekonomik Durum
Katılımcıların kendi ekonomik gelecekleri ile ilgili beklentileri karamsar olmaya devam etmektedir. Ankete katılanların 72.62%si önümüzdeki 2 sene içerisinde kendi şahsi ekonomik durumunun daha kötüye gideceğini, 20.28% ise ayni kalacağını belirtmiştir. Sadece 7.1% oranında bir kesim gelecekten umutludur.
Ülkenin gelecekteki ekonomik durumu ile ilgili beklentiler ise daha da kötümserdir. Katılımcıların 86.51%i ülkenin ekonomik durumunun önümüzdeki 2 sene içerisinde daha kötü olacağını belirtmişlerdir. 9.61% oranında bir kesim ekonomik durumun ayni kalacağını düşünürken sadece 3.89% gelecekten umutludur.
Ekonomik durum konusunda daha iyi bir fikir verebilecek bir sorumuz da ailenin mali durumu hakkındadır. Katılımcıların sadece 11.6%sı ailesinin mali durumunun iyi olduğunu belirtmiştir. Bu oran Aralık 2021 anketinde 16.4%, Eylül 2021 anketinde de 16.83% idi. 32.8% düzenli bir gelire sahip olduğunu fakat harcamalarda sınırlamalar olduğunu belirtmiştir ki bu oran Aralık 2021 anketinde 36.4% , Eylül 2021’de 40.28% idi. 37.2% gelirinde azalmalar olduğunu belirtmiştir, bu oran daAralık 2021’de 32%, Eylül 2021’de 32.67% idi. Çok sıkıntılı bir mali durumu olduğunu belirtenlerin oranı da Eylül’den itibaren büyük bir artış göstermekte olup, Eylülde 10.02%’dan Aralıkta 14.6%ya, Nisan 2022de ise 18.4%e yükselmiştir.
Katılımcıların 83.73%ü mutfak giderlerini karşılayamamak konusunda kaygılı olduğunu belirtmiştir. Bu oran Aralık 2021’de 80.12%, Eylül 2021’de 70.29%, Mart 2021’de 33.06% idi.
Katılımcıların 86.95%i hayat standardını koruyamamak konusunda kaygılı olduğunu belirtmiştir. Bu oran Aralık 2021’de 81.04%, Eylül 2021’de 80.73% Mart 2021 anketinde 39.52% idi.
Katılımcıların 78.27%si%i taksitlerini ödeyememek konusunda kaygılıdır. Bu oran Aralık 2021’de 76.41%, Eylül 2021’de 73.51%, Mart 2021 anketinde 35.56% idi.
Katılımcıların 80.32%si sağlık harcamalarını karşılayamamak konusunda kaygılıdır. Bu oran Aralık 2021’de 78.38%, Eylül 2021’de 78.23%, Mart 2021 anketinde 34.75% idi.
Etki Edebilme
Bu bölümde Kıbrıs’ın kuzeyinde vatandaşların kendilerini ne derece etkisiz hissettikleri göz önüne serilmektedir. Bu sonuçlar demokrasi açısından oldukça düşündürücüdür.
Katılımcıların sadece 22.5%i bir vatandaş olarak kendini siyaset üzerinde etkili hissettiğini belirtmiştir. Her 5 kişiden yaklaşık 4ü siyaset üzerinde etkisiz olduğunu düşünmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 32.93%, Aralık 2021 anketinde ise 20.36% idi.
Katılımcıların sadece 26.22%si kendini bir vatandaş olarak ekonomi üzerinde etkili hissetmektedir. Her 3 kişiden yaklaşık 2si ekonomi üzerinde etkisiz olduğunu düşünmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 35.35%, Aralık 2021 anketinde ise 33.61% idi.
Katılımcıların sadece 22.91%i kendini bir vatandaş olarak Kıbrıs Sorunu üzerinde etkili hissetmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 25.15%, Aralık 2021’de ise 28.43% idi.
Katılımcıların sadece 40.77%si kendini bir vatandaş olarak çevre üzerinde etkili hissetmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 59.51%, Aralık 2021’de ise 48.28% idi.
Katılımcıların sadece 34.76%sı bir vatandaş olarak kendini insan hakları konusunda etkili hissetmektedir. Bu oran Aralık 2020 anketinde 50.91%, Aralık 2021’de ise 46.56% idi.
Katılımcıların sadece 27.35%i bir vatandaş olarak kendini sağlık üzerinde etkili hissettiğini belirtmiştir. Bu soru Aralık 2021 anketinde 35.57% idi, 2020 anketinde ise sorulmamıştı.
