Evrensel Hasta Hakları Derneği , 20 yıldır, Kıbrıs’ın kuzeyinde hastaların menfaatleri için farkındalık ve savunuculuk çalışmaları yapıyor ve , hasta haklarının yasallaşması için lobicilik faaliyetleri yürütüyor.
Dernek, ülkede eşit , adil , hasta odaklı ve kaliteli kamusal sağlık hizmeti hedefiyle yapmış olduğu çalışmalardan bir tanesi de marjinalize / dezavantajlı grupların sağlığa erişim hakkı için savunuculuk yapmaktır. Bu kapsamda marjinalize hasta gruplarının yaşadıkları hak ihlallerini tespit etmek için derinlemesine bir araştırma yaparak, veri toplamış , çözüm önerileriyle birlikte raporlamıştır. Rapor, milletvekillerine, İdari , Kamu ve Sağlık İşleri Teknik Komite ’si üyelerine, ilgili Bakan ve müsteşarlara iletilmiştir. Ne var ki, toplumun büyük çoğunluğuyla birlikte görüyoruz ki gerek EHHD’nin raporunda, gerekse sağlık ve insan hakları alanında çalışan diğer aktivistler ve derneklerin gündeme getirdiği hak ihlallerinin giderilmesi için devlet üzerine düşeni yapmıyor.. Yaşlı ve engellilerin bakımı ve rehabilitasyonu, toplumsal hayata dahil edilmesi, eğitim , sağlık ve istihdam gibi ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik tek bir adım dahi atılmamıştır!
Oysa ki, engellileri koruma, rehabilite ve istihdam yasası (1993) bu yüzden vardır ve bu yasayı uygulamak da Çalışma Bakanlığı’nın sorumluluğundadır.
Son 1 yılda ülkemizdeki yaşlı ve engellilerin yaşadıkları ciddi sorunlara ve hak ihlallerine bakacak olursak;
Şubat 2021 tarihinde 65 yaşındaki doğuştan işitme ve konuşma engelli kadın, kendisine cinsel istismarda bulunan kişiyi öldürerek mahkûm oldu.
Ekim 2021de kayıp olduğu bildirilen 39 yaşındaki engelli kadın Meryem Toprak 20 günlük bir aramanın ardından dağlık alanda ölü bulundu.
Ocak 2022’de Sınırüstü Bakımevinde bulunan yaşlı ve engelli kişilerin yıllardır maruz bırakıldığı sağlıksız koşullar ve vahim hak ihlalleri gün yüzüne çıktı.
Mart 2022 tarihinde Sınırüstü Yaşlı Bakımevinde tedavi gören engelli bir kadına oradaki bakım görevlisi tarafından cinsel tecavüz ve cinsel saldırıda bulunulduğu tespit edildi.
Nisan 2022’de ise 21 yaşındaki Down Sendromlu kadının tecavüze uğradığı belirlendi.
Yasalar neden var?
Yasanın amaçlarından biri ; “Engelllileri, kendi güçleri ve becerilerini kullanmalarını sağlayarak tüketici olmaktan kurtarıp üretici duruma getirmek ve yaşamlarını huzur, güven, sağlık ve mutluluk içinde sürdürmelerini sağlamak.’dır.
Kıbrıs’ın kuzeyinde sadece bir yıl içinde tüm toplumda infial yaratan bir kaç örneği yukarıda paylaşmış bulunmaktayız. O zaman soruyoruz DEVLET bakmakla yükümlü olduğu bu gruplara, yasada belirtildiği gibi huzur, güven, sağlık ve mutluluk içinde bir yaşam sürdürebilmeleri için NE YAPTI?