ABD’nin yurt dışı askeri misyonlarında sivillerin öldürülmesi veya işkence ile kötü muamele görmesine ilişkin belgeleri yayınlayan WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange’ın ülkesi Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) iadesine bir adım daha yaklaşıldı. İngiltere’deki sorumlu mahkeme Assange’ın ülkesine iadesi yönünde karar verdi. Westminster’deki sorumlu mahkemenin kararının hayata geçirilebilmesi için İngiltere İçişleri Bakanı Priti Patel tarafından da onaylanması gerekiyor.
Assange’ın avukatlarının ise karara itiraz için dört hafta zamanı var.
Julian Assange, ülkesinin Irak, Afganistan başta gelmek üzere yurt dışındaki askeri misyonlarında sivil halka yönelik kötü muamele yapıldığı, tutuklulara işkence uygulandığı ve sivillerin katledildiğine dair gizli belgeler yayınlamıştı. ABD yargısı ise Assange’ı, gizli belgeleri çalmak ve yayınlamak, bu yolla ABD’nin muhbirlerinin hayatını tehlikeye atmak ve casuslukla suçluyor. Suçlu bulunması halinde Assange’ı 175 yıla kadar hapis cezası bekliyor.
ABD’nin yurt dışı askeri misyonlarında sivillere yönelik suçlar işlediğine kanaat getiren ve Assange gibi, bilgi ifşa edenleri destekleyen kesim ise onları kahraman olarak görüyor ve ABD’nin işlediği savaş suçlarını günışığına çıkardıkları görüşünü savunuyor. Destekçiler Assange ve onun gibilere göz dağı vermek amacıyla ABD’nin Assange’ı yargılama ve ağır ceza verme amacını güttüğünü öne sürüyor. Bu kesime göre Assange ve onun gibilerin yaptıkları basın özgürlüğü kapsamında bulunuyor.
Ne olmuştu?
2019’dan beri İngiltere’de tutuklu olan Julian Assange 2010’da internet paylaşım platformu WikiLeaks’i kurmuş, burada ABD’nin Irak ve Afganistan’dakiler başta olmak üzere yurt dışı askeri misyonlarında işlediği suçlara dair gizli belgeleri yayınlamaya başlamıştı.
ABD’li makamlar, Assange’ı Irak ve Afganistan’daki askeri operasyonlarla ilgili gizli bilgilerin ifşasında, o dönem ABD ordusunda istihbarat analisti olan Chelsea Manning’e yardım etmek ve Casusluk Yasasını ihlal etmek ile suçluyor. 17 vakada casusluk ve bir vakada da bilgisayarın kötüye kullanılması ile suçlanan Assange’ın ABD’ye iadesi ve ABD’de hüküm giymesi durumunda toplam 18 suçtan 175 yıla varan hapis cezasına çarptırılabileceği belirtiliyor.
ABD’nin casuslukla suçladığı Assange, İngiltere’den önce ikamet ettiği İsveç’teyken hakkında açılan bir taciz ve tecavüz davası nedeniyle uzun süre gündemde kalmış, 2012’de İngiltere’nin başkenti Londra’daki Ekvador Büyükelçiliği’ne sığınmış, yaklaşık 7 yıl orada kaldıktan sonra 2019’da gözaltına alınıp tutuklanmıştı.
4 Ocak 2021’de Julian Assange’ın ABD’ye iadesi talebine İngiliz mahkemesinden ret kararı çıkmış, sorumlu mahkeme ABD’ye iadesi durumunda Assange’ın intihar etme riski bulunduğuna kanaat getirmşti. ABD ise karara itiraz etmiş, temyiz başvurusunda bulunmuştu. Ayrıca Avustralya vatandaşı olan Assange’ın “özel tedbirlere” maruz kalmayacağı, “uygun klinik ve psikolojik tedavi sağlanacağı” ve “hüküm giymesi halinde cezasını Avustralya’da çekebileceği” konusunda taahütlerde bulunmuştu. 10 Aralık 2021’de Yüksek Mahkeme, verilen teminatları yeterli bularak alt mahkemenin kararını bozmuş ve Assange’ın ABD’ye iade edilebileceğine hükmetmişti.