Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Göç Örgütü (IOM), son raporunda Ukrayna’da savaş nedeniyle 7,1 milyon kişinin evini terk etmek zorunda kaldığını ve ülkenin başka yerlerine gittiğini kaydetti.BM Mülteciler Yüksek Komiserliği deülkeden yrılan 4 milyodan fazla kişiyle birlikte 11 milyondan fazla insanın Rus işgali yüzünden evlerini terk etmek zorunda kaldığını açıkladı.
IOM‘nin 16 Mart’ta yayımlanan bir önceki raporuna göreyüzde 10’luk bir artış söz konusu.
Yerinden edilen hanelerin yarısından fazlası çocuklu aileler ve yüzde 57’sinin yanında ise yaşlı bir aile üyesi bulunuyor. Bu 7,1 milyon kişinin yüzde 59’u kadınlar ve yüzde 30’luk bir kesimin de kronik hastalığı var. Evlerinden olan haneler son bir ayda hiçbir gelir elde etmediklerini belirtiyor.
BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths ise haftalardır kuşatma altında olan Mariupol şehrini “cehenneme” benzeterek, Ukrayna nüfusunun dörtte birinin ülkeden ayrıldığını söyledi. Savaş başlamadan önce Ukrayna’nın nüfusu 44 milyon olarak kayıtlara geçmişti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, dün toplanan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde liderlere hitap ettiği konuşmasında “Rus askerlerinin sadece zevk için işkence ettiğini ve öldürdüğünü” söyledi ve “Buça’daki katliam Rusya’nın son 41 günde gerçekleştirdiği katliamlardan sadece biri” dedi.
Rus askerlerinin insanları sokaklarda, evlerinde vurduğunu, tanklarla ezdiğini savunan Zelenski, Rusya’nın eylemlerini IŞID’inkilere benzetti.
“BM’nin garantiye alması gereken barış ve güvenlik nerede?” diye soran Zelenski, savaş suçu olarak adlandırdığı görüntülerden grafik bir video da gösterdi ve suçları kanıtlayan uydu görüntüleri olduğunu belirtti. Dünya liderlerinin işgale tepkilerini eleştiren Ukrayna lideri, Rus bankalarına ve enerji şirketlerine daha fazla ve güçlü yaptırımlar uygulanması gerektiğini söyledi.
Nazi savaş suçlularını yargılayan Nürnberg mahkemelerini örnek vererek Rusları yargılamak için uluslararası bir mahkeme kurulması çağrısında bulunan Zelenski, “Ceza emri veren ve halkımızı öldürerek bunları uygulayan herkes, Nürnberg mahkemelerine benzer olması gereken mahkeme önüne çıkarılacaktır” dedi. Ukrayna lideri iki Nazi savaş suçlusundan örnek vererek Rusya’ya hiçbirinin “cezadan kaçmadığını” hatırlatmak istediğini söyledi.
Zelenski her gece yayımladığı konuşmasında şunları ekledi:
Şimdi, özellikle Batılı liderler için çok önemli bir an. Dünyanın Buça’da gördüklerinden sonra, Rusya’ya yönelik yaptırımlar, işgalcilerin savaş suçlarının ağırlığı ile orantılı olmalıdır.
Konseyde konuşan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de Rusya’yı Ukrayna’yı işgal ederek uluslararası kabul görmüş sınırları yeniden çizmeye çalışmakla suçladı ve Ukrayna’daki savaşın uluslararası toplumun karşı karşıya olduğu en büyük sorunlardan biri olduğunu söyledi.
Rusya’nın başlattığı savaşın “tam teşekkülü bir istila” söyleyen belirten Guterres, BM Sözleşmesi’ni ihlal edilidiğini ve 2. Dünya Savaşı’ndan beri en hızlı zorla yerinden edilme ile karşı karşıya olduklarını belirtti.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Rus halkına hitaben yayınladığı video mesajında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “dünyayı dehşete düşüren vahşetle” savaş suçu işlemekle suçlandığını belirterek, Ruslardan gerçekleri araştırmalarını istedi. Johnson, 1 dakika 50 saniyelik mesajında Rusça, “Rus halkı gerçeği bilmeyi hak ediyor, siz gerçekleri bilmeyi hak ediyorsunuz” ifadelerini kullandı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), savaş suçu işlenip işlenmediğine dair soruşturmaya başladı ve kanıt toplamak için Ukrayna’ya bir ekip gönderdi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rus güçlerinin geri çekilmek yerine, Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçı Donbas bölgesini tümüyle ele geçirmeyi ve buradan Kırım‘a bir kara köprüsü oluşturmayı düşündüğünü belirtti.
Rusya’nın Ukrayna’daki isteklerinden vazgeçmediğini ifade eden Stoltenberg, Rus güçlerinin Kiev‘den uzaklaşarak yeniden gruplandığını, yeniden silahlandığını ve doğuya yönelmeyi hedeflediğini gözlemlediklerini söyledi.
Zelenski de şu anda en zor durumun Donbas bölgesi ve Harkov‘da yaşandığını ifade etmiş, Ukrayna birliklerinin Rus güçlerine direnebilmesi için her şeyi yapmaya devam edeceğini söylemişti.
Yeni yaptırımlar
Rusya savaş suçları işlediğini reddederken, Avrupalı liderlerin Rus kömür ithalatını kesebilecek önlemleri bugün oylamaları planlanıyor. Şimdiye kadar Avrupa, Rus gazını bloke etme konusunda bölünmüş durumda.
ABD‘de ise Joe Biden yönetiminin Buça’daki görüntülere yanıt olarak Rusya’nın en büyük iki bankasına daha geniş yaptırımlar uygulaması bekleniyor. Karar bugün açıklanabilir.
Öte yandan Amerika , Rusya’nın Amerikan bankalarında tutulan dolarları kullanarak borç ödemelerini engellemeye başladı; bu, uluslararası döviz rezervlerini tüketmek ve potansiyel olarak Rusya’yı yüzyıldaki ilk döviz borcu temerrüdüne itmek için tasarlanmış bir hareket.
AB Rusya’dan kömür ithalatını yasaklamayı planlanıyor
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya’ya karşı uygulanacak beşinci yaptırım paketi teklifini açıkladı.
Rusya’dan kömür ithalatına yılda 4 milyar euro değerinde ithalat yasağı getireceklerini belirten von der Leyen, Rusya’nın en büyük ikinci bankası olan VTB‘nin de aralarında bulunduğu dört önemli Rus bankasına tam işlem yasağı konacağını bildirdi.
Von der Leyen, “Artık piyasadan tamamen kopardığımız bu dört banka, Rus bankacılık sektöründeki pazar payının yüzde 23’ünü temsil ediyor. Bu, Rusya’nın mali sistemini daha da zayıflatacak” dedi.
Rusya’nın teknolojik tabanını hedef alan 10 milyar avro değerinde ilave ihracat yasakları da getireceklerini bildireren Von der Leyen, Rusya’nın ve oligarklarının odundan çimentoya, deniz ürünlerinden liköre kadar olan ürünlerdeki para akışını kesmek için 5,5 milyar euroluk bazı özel yeni ithalat yasakları da uygulanacağını duyurdu.
Leyen şunları söyledi:
Rus kamu kurumlarına yapılan tüm mali desteğin kesilmesi gibi çok hedefli bir dizi önlem alıyoruz.
Paketin bugün Birlik üyesi 27 üye tarafından oylanması bekleniyor.
Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “Bu yıl küresel gıda kıtlığı yaşanırken, yurt dışına gıda ihracatı konusunda daha ihtiyatlı olacağız.” dedi.