Trafik çarpışmaları ve can kayıpları ülkenin kanayan yarası… Pandemi nedeniyle uygulanan sokağa çıkma yasağı dönemlerinde trafik çarpışmaları sayılarında düşüş yaşansa da, yıl genelinde ölümlü çarpışmalarda bu oranda azalma olmadı.
10 Mart 2020’de ülkede ilk koronavirüs vakasının görülmesinin ardından uygulanan sokağa çıkma yasağı döneminde ölümlü çarpışma meydana gelmedi. Ancak yıl boyunca 24 ölümlü çarpışmada, 27 kişi hayatını kaybetti. 2019’da da 24 ölümlü çarpışmanın meydana geldiği kayıtlara geçti ve 30 kişi yaşamını yitirdi.
Toplam trafik çarpışması sayısında ise 2019’a oranla 2020’de düşüş yaşandı. 2019’da 3 bin 575 çarpışma meydana gelirken, 2020’de 2 bin 854 çarpışma kayıtlara geçti.
İkinci kapanma döneminin yaşandığı 2021 yılında, aynı dönemin daha önceki yıllarına göre trafik çarpışması sayısında yarı yarıya bir düşüş gözlemlendi. Fakat 2021’in ilk 4 ayında 8 ölümlü çarpışmada, 8 kişi hayatını kaybetti.
Polis Genel Müdürlüğü (PGM) Trafik Bölüm Müdürü Şevket Derindağ, süratin, çarpışmaların altında yatan ana sebeplerden biri olduğuna dikkat çekerek, “Maalesef sürücülerimiz sürat yapmayı seviyor, cep telefonunda konuşmayı seviyor, emniyet kemeri bağlamak istemiyor” dedi.
2019’da 3 bin 575 çarpışmada 30 can kaybı
Polisten alınan verilere göre, 2019’da toplam 3 bin 575 çarpışma meydana gelirken, bu çarpışmaların 24’ü ölümlü çarpışma olarak kayıtlara geçti. Ölümlü çarpışmalarda 30 kişi hayatını kaybetti.
2019’daki çarpışmaların 808’i yaralanmayla sonuçlandı ve 1208 kişi yaralandı.
2020’de 2 bin 854 çarpışmada 27 can kaybı
10 Mart 2020 tarihinde ülkede tespit edilen ilk koronavirüs vakasıyla kapanma dönemi yaşanan 2020 yılında toplam 2 bin 854 çarpışma meydana geldi. Bu çarpışmaların 24’ü ölümlü çarpışma olarak kayıtlara geçti ve 27 kişi hayatını kaybetti.
2020’deki çarpışmaların 563’ü yaralanmayla sonuçlandı ve 754 kişi yaralandı.
2020’de koronavirüs salgını nedeniyle sokağa çıkma yasağı ilan edilen Mart-Mayıs aralığında ölümlü çarpışma kayıtlara geçmezken, toplam 252 çarpışma meydana geldi. Aynı dönemin bir önceki yılında toplam 609 çarpışma meydana geldi, bu çarpışmalardan 4’ü ölümlü çarpışma olarak kayıtlara geçti ve 6 kişi hayatını kaybetti.
Kapanma öncesinde Ocak ayında 3 ölümlü çarpışmada, 3 kişi hayatını kaybederken, Mayıs’ta başlayan kademeli açılmanın sonrasında Haziran ayında 5 ölümlü trafik çarpışmasında, 6 kişi hayatını kaybetti. Temmuz ayında da yine 5 ölümlü çarpışmada, 5 kişi yaşamını yitirdi. Ağustos’ta ölümlü çarpışma yaşanmazken, yıl sonuna kadar 11 ölümlü çarpışmada, 13 kişi yaşamını yitirdi.
2021’de 8 ölümlü çarpışmada, 8 kişi yaşamını yitirdi
2021 yılının ilk 3 ayında toplam 449 çarpışma meydana gelirken, bu çarpışmaların 82’si yaralanmayla sonuçlandı ve 109 kişi yaralandı.
2021 yılının Ocak, Şubat, Mart, Nisan aralığını kapsayan dönemde ise 8 ölümlü çarpışma meydana geldi, 8 kişi hayatını kaybetti. 2020’nin ilk 4 ayında 3 ölümlü çarpışmada, 3 kişi yaşamını yitirirken, 2019’da ise 6 ölümlü çarpışmada, 9 kişi hayatını kaybetti.
2021’de ölümle neticelenen çarpışmaların 3’ü dikkatsiz sürüş, 2’si aşırı sürat, 2’si alkol, 1’i ise kavşakta durmama nedeniyle meydana geldi.
2021’deki ölümlü çarpışmalarda sürücülerin yaş aralığı 20-87 arasında değişiyor. Bu sürücülerin 4’ü hayatını kaybederken, yaşları 20, 24, 40, 87 olarak kayıtlara geçti.
Covid-19 salgını nedeniyle ikinci kez kapanma önlemi uygulanan 2021 yılının Ocak-Şubat aylarında toplam 281 çarpışma meydana gelirken, aynı dönemin bir önceki yılı olan 2020’de 605 çarpışma kayıtlara geçti. 2019 yılında ise aynı dönemde 575 çarpışma oldu.
2021’de uygulanan sokağa çıkma yasağı nedeniyle daha önceki yıllara göre trafik çarpışması sayısında yarı yarıya bir düşüş görülürken, ikinci kapanma döneminde bir öncekinden farklı olarak ölümlü çarpışmalar da kayıtlara geçti. 2021’deki ölümlü çarpışmaların, 2’si Ocak, 2’si Şubat, 2’si Mart, 2’si Nisan’da meydana geldi.
Derindağ: Çarpışmaların altında sürat yatmaktadır
PGM Trafik Bölüm Müdürü Şevket Derindağ, verilerle ilgili Türk Ajansı Kıbrıs’ın (TAK) sorularını yanıtladı, değerlendirmelerde bulundu.
Derindağ, pandemiyle birlikte alışılmışın dışında bir döneme girildiğine dikkat çekerek, kapanma nedeniyle insanların alışkanlıklarının, yaşam tarzının değiştiğini kaydetti. Bu değişikliğin trafiğe de yansıdığını belirten Derindağ, karışık istatistiklerin göze çarptığını ifade etti. Ölümlü çarpışmalarda da inişli-çıkışlı rakamların görüldüğünü dile getiren Derindağ, Mart’taki kapanma sonrasında çarpışmalarda yüzde 50-57’ye varan düşüşler olduğunu, yollarda araç olmaması sebebiyle trafik suçlarının da düştüğünü söyledi.
Kademeli açılmanın sonrasında trafiğin arttığına işaret eden Derindağ, Girne- Karpaz gibi bölgelere insanların rağbet gösterdiğini belirtti. Açılmayla ölümlü çarpışmalarda da artış yaşandığına işaret eden Şevket Derindağ, çarpışmaların genelde Girne bölgesinde yoğunluk gösterdiğini kaydetti. “Çarpışmaların altında sürat yatmaktadır” vurgusu yapan Derindağ, alkolün de az sayıda olmakla birlikte çarpışmaların sebebi olduğunu ifade etti.
“Hız tespit kameralarının trafik çarpışmalarının azalmasına olumlu etkisi oldu mu?” sorusu üzerine Derindağ, “Maalesef sürücülerimiz sürat yapmayı seviyor, cep telefonunda konuşmayı seviyor, emniyet kemeri bağlamak istemiyor” dedi.
“Cep telefonu bağımlılığı arttı”
Kapanma döneminde aktivitelerin azalması nedeniyle cep telefonlarına bağımlılığın arttığının altını çizen Derindağ, araç kullanırken cep telefonuyla konuşulduğunu hatta mesajlar atıldığını kaydetti. Çarpışma nedenlerinin altında cep telefonlarının da yattığını dile getiren Şevket Derindağ, şöyle devam etti:
“Polis ceza kesme meraklısı değildir”
“Bunu neden söylüyorum. Kameralar da aynı şekilde… Bizler kurallara uymuyoruz. Sürat levhaları vardır yerleşim yerlerinde saatte 50 km hızla gidilmesi gerekir. Düz anayollarda da 100 km gidilmesi gerekir. Zaten bizim normal salon araçlar için söylüyorum 100 km’nin üzerinde gidilecek yolumuz yoktur. Bizler sürat levhalarına uyarsak, bu kameralar takılmaz, polisler de ceza kesmek zorunda kalmaz. Devletin cebinden de para çıkmaz, kamera taksın. Polis yollarda ceza kesme meraklısı değildir. Sürücülerimiz maalesef bunlara vesile oluyor. Gerek kameraların takılmasına, gerekse polislerin kendilerine ceza yazmalarına… Tüm sürücülerimiz kurallara uyarsa bir sıkıntı kalmaz.”
“Bir yılda 70-75 kişiyi kaybediyorduk”
Kameraların kurallara uyulmaması nedeniyle ve süratin kontrol altına alınması hedefiyle takıldığını söyleyen Derindağ, kameraların devreye girmesi öncesinde ölümlü çarpışma sayılarının çok yüksek olduğunun altını çizerek, “Bir yılda 70-75 kişiyi kaybediyorduk” dedi.
101 sürat tespit kamerası var
Kameraların sürat yapılan ve ölümlü çarpışmaların olduğu yollara takıldığını anlatan Derindağ, 2006 yılında önce 11 kamerayla başlayan uygulamada şu anda 101 kamera mevcut olduğunu ifade etti. Çarpışma sayılarında azalma sağladığı görüldükçe kamera sayısının artırıldığını dile getiren Derindağ, “Bu kadar kamera olmasına rağmen ölüm sebeplerinin başında sürat geliyor. Polis kontrolleri de var ama yine süratin önüne geçemiyoruz” ifadelerini kullandı.
“Kameralarla çarpışmalarda yüzde 55-60’a kadar düşüş sağlandı”
Kameraların takıldığı günden bugüne istatistiklere bakıldığında çarpışmalarda yavaş yavaş kademeli bir düşüş olduğunu ifade eden Derindağ, “Bu düşüş yüzde 55-60’lara kadar gerilemiştir” dedi.
Pandemi göz önüne alındığında, 2019 yılına oranla ölümlü çarpışma sayısı aynı kalmasına rağmen geçmişle karşılaştırıldığında normal bir seyir izlendiğini kaydeden Derindağ, “Ancak yine görev sürücülere düşer, rica ediyorum sürat yapmasınlar, bizler de ceza kesmeyelim, kamera takmayalım” şeklinde konuştu.
“Trafik cezaları caydırıcı mı ?” sorusunu yanıtlayan Derindağ, mesleğe başladığı yıllarda ceza miktarlarının çok cüzi olduğunu, bazı suçların da cezasının olmadığını anlattı. 1990’lı yıllarda sabit cezaların geliştirildiğine dikkat çeken Derindağ, cezaların asgari ücrete göre güncellendiğini belirtti. Puan cezalarıyla birlikte, günümüz ekonomik koşullarında cezaların yüksek olduğunu düşündüğünü dile getiren Şevket Derindağ, ehliyetsiz araç kullanmanın asgari ücret kadar cezası olduğuna dikkat çekti.
Çarpışmaların sebeplerine bakıldığında seyir halindeyken cep telefonu kullanmanın cezasının daha da artırılabileceğini kaydeden Derindağ, “Birisinin cep telefonuyla konuşurken çarpışma yaptığını tabi ki tespit edemeyiz, görüntü olmadıktan sonra, biri görmedikten sonra… Ama dikkatsiz sürüşün altında cep telefonunun yattığına inanıyoruz” dedi.
İstatistiklere bakıldığında emniyet kemeri takılmamasından kaynaklı ölümlerin çok yüksek olduğuna işaret eden Derindağ, bu oranın yüzde 70’ler düzeyinde olduğunu söyledi. Derindağ, trafik çarpışmalarına özellikle ölümlü çarpışmalara sebep olan suçlarla ilgili gerek puan, gerekse para anlamında cezaların yükseltilmesinin faydalı olacağını düşündüğünü söyledi.
“Trafik kültürümüz zayıf”
Ölümlü çarpışmaların sadece polisin ceza kesmesi veya radarların konmasıyla önlenemeyeceğini vurgulayan Derindağ, “Bu sürücülere de kalmıştır. Okuma-yazma oranımız çok yüksek ancak trafik kültürümüz zayıf. Gerek televizyon programlarında, gerek gazetede, gerek kamu spotlarıyla vatandaşların bilinçlendirilmesi gerek. Altyapı eksikliklerimiz de var bunları bakanlığımızla paylaştık” diye konuştu. Derindağ, buna karşın bir kişinin, örneğin mahalle arasında süratli motosiklet kullanmaması gerektiğini bilmesinin önemine dikkat çekti.
“Vatandaşa 24 saat kesintisiz hizmet için yollarda olmamız gerekiyor”
Polis olarak eğitimlerine aralıksız devam ettiklerini ve üzerlerine düşüne görevi yerine getirmek için çalıştıklarını dile getiren Derindağ, şunları kaydetti:
“Her şey maddiyata da dayanıyor. Bunun arkasına sığınmıyorum ama polis sayımız maalesef çok yetersiz. Trafik özelinde 1984 Polis Yasası’na göre 448 olması gereken polisimiz şu an 240 civarlarında… Bu sayı 1984’e göre… Ondan sonra nüfusumuz gelişti. Kapılarımız açıldı, öğrencilerimiz çoğaldı… Araçlarımızı yenilememiz, teknolojiye uydurmamız gerekiyor. Bizlerin vatandaşımıza 24 saat kesintisiz hizmet için yollarda olmamız gerekiyor.”
Polis Genel Müdürlüğü (PGM) Trafik Bölüm Müdürü Şevket Derindağ, Polis teşkilatının genelinde de personel eksikliği olduğunu belirterek “Yakın zamanda polislerde emeklilik başlayacaktır. Nedir bu emeklilik? Artık polis çavuşları ve polis memurları 55 yaşını doldurduğunda emekli olmak zorundadır. Her yıl teşkilattan tecrübeli polisleri kaybedeceğiz. Bunlar da polis sayısında büyük bir eksilmeye neden olacaktır” şeklinde konuştu.
“Trafik polislerini ceza yazıcı, para toplayıcı görüyorlar. Hayır, biz ceza meraklısı değiliz” vurgusu yapan Şevket Derindağ, insanlar trafik kurallarına uyarsa, bu sorunun ortadan kalkacağını belirtti.
“Güvenlik, eğitim, sağlıkla iç içedir trafik. Herkes trafikten nasibini almaktadır” diye konuşan Derindağ, vatandaşlara, trafik kurallarına uyma, sürat yapmama, emniyet kemeri bağlama, seyir halindeyken cep telefonu ile konuşmama çağrısı yaptı. Derindağ, “Bunun sayesinde hep birlikte ölümlü çarpışmaların önüne geçebiliriz. Ana anahtar, vatandaşımızın kurallara uymasıdır” dedi.