Dışişleri Bakanları toplantısı sırasında yaşanan sözlü çatışma, ittifakın 2030’a nasıl adapte olması gerektiğine dair bilgiler veriyor.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Salı günü gerçekleştirilen NATO Dışişleri Bakanlarının sanal toplantısında Türkiye’yi sert bir şekilde eleştirerek, Ankara’yı Akdeniz’deki müttefikleriyle gerginliği arttırmakla ve Rus yapımı bir uçaksavar sistemi satın alarak Kremlin’e hediye vermekle suçladı.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Pompeo’yu Avrupalı müttefiklere telefon etmekle ve onları Türkiye’ye yanaşmaya çağırmakla, bölgesel çatışmalarda Yunanistan ile körü körüne çatışmakla ve Ankara’ya ABD yapımı Patriot uçaksavar silahlarını satmayı reddetmekle suçlayarak karşılık verdi.
Çavuşoğlu ayrıca, Türkiye’nin İslam Devleti ile savaşırken ABD’yi Suriye’deki Kürt “terör örgütlerini” desteklemekle suçladı ve ABD ile Fransa’nın Azerbaycan’ın Türk askeri desteğiyle kazandığı bir savaşta Ermenistan’a arka çıkarak Dağlık Karabağ’daki bir çatışmayı daha da kötüleştirdiğinde ısrar etti.
Çok sayıda NATO müttefik heyeti tarafından da onaylanan çatışma, Pompeo’nun Başkan Donald Trump adına son NATO dışişleri bakanlığı toplantısına katılmasıyla gerçekleşti. Toplantı, öncelikle NATO’nun nasıl uyum sağlaması gerektiğine dair yeni bir rapora odaklanmak amacıyla yapıldı. Bazı diplomatlar, Pompeo’nun son toplantısını, yeni Başkan Joe Biden’in yaklaşmakta olan yönetimi için süreci zorlaştırabilecek gerilimleri alevlendirmek için kullandığını iddia etti.
Dışarıdan bir grup uzman tarafından hazırlanan yeni raporda, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un geçen yıl ittifakın “beyin ölümü” yaşadığını söyleyerek Türkiye de dahil olmak üzere müttefikler arasındaki çatışmalardan şikayet etmesinden sonra hazırlandı. Rapor, müttefikleri “iyi davranış kurallarına kendilerini adamaya” ve “bireysel müttefiklere destek sağlamaya adanmış bir Demokratik Dayanıklılık Mükemmeliyet Merkezi kurmayı düşünmeye” çağırıyor.
Ankara’nın davranışını kınayan ve Türkiye’nin Rusya’nın saldırgan müdahaleciliğini taklit ederse ittifak içinde uyum sağlamanın imkansız olacağını söyleyen Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian da dahil olmak üzere birçok müttefik Türkiye aleyhine konuşarak Pompeo’yu destekledi.
Politico’nun haberine göre, toplantının sonunda Türkiye’nin ittifakın 30 üyesi arasında neredeyse izole olduğu ortaya çıktı. Çavuşoğlu’nun NATO’nun Libya’nın iç savaşında rol alması için yaptığı çağrı, Trablus’daki Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni desteklemek için silah ve paralı asker göndererek Türkiye’yi çatışmayı şiddetlendirmekle suçlayan diğer müttefikler tarafından reddedildi.
Çavuşoğlu’nun Pompeo ve ABD’yi Doğu Akdeniz’deki ihtilaflarda Yunanistan lehine maksimalist bir pozisyon almakla suçlamasının ardından Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Yunan pozisyonu maksimalist ise “uluslararası hukuk da öyle” diyerek karşılık verdi.
Habere göre, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sadece Libya’ya değil, aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile birlikte Beşar Esad’ı iktidarda tutan sonucu büyük ölçüde şekillendirdiği Suriye’ye de müdahale ettiği bildirildi. Haberde, en dramatik olanın ise, Türkiye’nin, Ermenistan ile Dağlık Karabağ konusunda 30 yıldır devam eden çatışmada, Azerbaycan’ın zafere ulaşmasına yardım etmesi ve Bakü’nün topraklarını geri alması olduğu ifade edildi.
