Fileleftheros “Omorfo (Güzelyurt) İçin Kıbrıs Rum Formülü… Kentin, Bugünkü Sakinleri Taşınmadan İade Edilmesi Önerisi… Dönüşümlü Başkanlık Lefkoşa’nın Vereceği Karşılık Olacak” başlıklı manşet haberinde, Omorfo başlığının Dönüşümlü Başkanlık ile al-ver (pazarlık) şeklinde görüşüleceğini, Rum tarafının Omorfo’yu almak için Dönüşümlü Başkanlık kozunu son ana kadar elinde tutmak istediğini yazdı.
TAK’ın aktardığı habere göre gazete, Rum tarafının bu niyetinin en azından perde gerisinde ve gerek Ada’da gerek yurt dışında yapılan çeşitli görüşmelerde dile getirildiğine dikkat çekti.
Mont Pelerin görüşmelerinin ikinci aşamasında BM’nin Rum müzakere heyeti üyelerine Omorfo ve Dönüşümlü Başkanlık ile ilgili bir formül sunduğunu yazan gazete, özetle şu detayları aktardı:
“Öğrendiğimize göre BM heyetinden bir üye Başkan Anastasiadis’e eşlik etmekte olan Tumazos Çelebis’le görüşerek ‘Dönüşümlü Başkanlığı verin, Omorfo’yu alın’ dedi. Bunun Kıbrıs Türk önerisi mi olduğu sorulduğunda, olumsuz cevap verdi. BM’nin fikriydi. Keza görüşüldüğü zaman bu fikirle ilgili Türk tezi de olumsuzdu.”
OMORFO FORMÜLÜ
Rum tarafının Omorfo’yla ilgili, Kıbrısıtürk lider Mustafa Akıncı’nın, nüfusun yer değiştiremeyeceği yönündeki endişelerine cevap niteliği taşıyan bir formül önerdiğini yazan gazeteye göre formül; Omorfo’nun, bugünkü sakinleri yer değiştirmeden iade edilmesini ve Kıbrıs Rum kurucu devletçiğinin denetimine verilmesini öngörüyor.
Haberde, Kıbrıslırumların geri dönmesi ancak malların bugünkü kullanıcıları olan kalmaya devam etmesi halinde ne olacağı sorusuna dikkat çekildi, buna dair yaklaşım da şu cümlelerle izah edildi:
“Mal sahipleri geri dönmek istemezse, kullanıcılar mallarda kalabilirler. Mal sahipleri geri dönmek isterse, kullanıcılar için aynı bölgeye ev inşa edilsin. Omorfo’da ve Kıbrıs Rum idaresi altında kalacak Kıbrıslı Türkler ve yerleşiklerin, bazı özel (ilaveten) hakları olsun.”