Kıbrıs sorununa iki kurucu devletin siyasi eşitliğine dayalı çözüm bulma amaçlı müzakereler çerçevesinde İsviçre’nin Crans-Montana kasabasında üçüncü gününe giren Kıbrıs Konferansı’nda, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in başkanlığında 5’li konferans toplandı.
Guterres’in planlanandan daha erken geldiği Crans-Montana’daki Le Regent Kongre Merkezi’nde yer alan konferans, Kıbrıs saatiyle 11.30 sıralarında başladı.
Konferansa, Kıbrıs’taki taraflar yanında garantör ülkeler de katıldı. AB ise gözlemci statüde yer aldı.
Genel Sekreter Guterres, Crans Montana’ya gelişinde liderler Mustafa Akıncı, Nikos Anastasiadis ve garantör ülkelerin temsilcileriyle kısa süre sohbet etti.
Genel Sekreter’in Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide ise bu sabah liderlerle ayrı ayrı görüştü.
5’li konferansta, Akıncı ve Anastasiadis başkanlığındaki heyetler yanında, garantör ülkelerin temsilcileri de yer aldı.
Toplantıda Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan’ı Dışişleri Bakanı Nikos Kocias, İngiltere’yi Dışişleri Bakanlığı Avrupa’dan Sorumlu Devlet Bakanı Alan Duncan ve İngiltere Dışişleri Bakanlığı Savunma ve İstihbarat Genel Direktörü Jonathan Allen temsil etti.
Konferansta ayrıca AB’yi temsilen gözlemci olarak da AB Komisyonunun Birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans yer aldı.
Le Regent Kongre Merkezi’nde Kıbrıs saatiyle saat 11.30’da başlayan toplantı, Kıbrıs’taki taraflar ve garantörlerin katılımıyla beşli formatta gerçekleşti. Saat 12.00’e kadar geniş delegasyonlu devam eden 5’li toplantı, daha sonra daraltılmış formatta devam etti.
KONGRE MERKEZİ’NE ÖNCE AKINCI GELDİ
Le Regent Kongre Merkezi’nde yer alan konferansın bugünkü toplantısına, ilk önce Kıbrıslıtürk lider Mustafa Akıncı geldi. Akıncı, kongre merkezine gelmeden önce Eide ve Crans-Montana’ya bu sabah gelen Guterres ile kısa birer görüşme gerçekleştirdi.
ANASTASİADİS: “HAVA GÜZEL”
Akıncı’nın ardından merkeze gelen Kıbrıslırum lider Nikos Anastasiadais, kısa bir süre sonra dışarı çıkarak sigara içti. Gazetecilerin “İyimser misiniz?” sorusuna “Hava güzel” yanıtını veren Anastasiadis, kapıda bulunduğu sırada merkeze gelen Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias’la da kısa bir sohbet yaptı.
Bugünkü toplantı, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in art arda merkeze gelmesiyle başladı.
KOCIAS’TAN ŞANTAJ İDDİASI
Bu arada Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias, merkeze gelişinde bir grup gazeteciye yaptığı kısa açıklamada, Türk tarafının şantaj yaptığını iddia etti.
Elde edilen bilgiye göre, Kocias, Yunanistan’ın bunu “açık ve net bir şekilde önlediğini” söyleyen Kocias, tüm tarafların kabul edebileceği bir uzlaşı için müzakere ettiklerini belirtti.
Kocias, Rum tarafı ve Yunanistan’ın arkasında uluslararası hukukun ve haklılığın olduğunu ifade etti.
GUTERRES: “ÇÖZÜME VARMAK İÇİN HEM AKILCILIĞA, HEM DE DUYGUSALLIĞA İHTİYAÇ VAR”
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kıbrıs’ta çözüme varmak için hem akılcılığa, hem de duygusallığa ihtiyaç olduğunu belirtti.
Kıbrıs’ta federal ortaklık yönünde önemli mesafeler kaydedildiğini ancak hala zorlu müzakerelere ihtiyaç duyulan konular bulunduğunu kaydeden Guterres, bu konular üzerine cesaretle gidilmesi gerektiğini söyledi.
Guterres, her iki toplumun da kendi adasında güven içinde olması gerektiğini belirtti.
LİDERLERE TEŞEKKÜR
Elde edilen bilgiye göre Antonio Guterres konuşmasına, süreci bu seviyeye getirmek için koydukları yoğun çaba ve katkıdan dolayı liderlere teşekkür ederek başladı.
Guterres, Kıbrıs Konferansı’na katılımında yaptığı konuşmada, Akdeniz’in her yanından insanlarla sıcak temaslar kurduğunu söyledi.
Kendisinin de Batı Akdeniz’den olduğuna işaret eden ve Akdeniz’in doğusundaki Kıbrıslı Türk ve Rumlarla kültürel ve birçok açıdan birbirleriyle çok benzediklerini kaydeden Guterres, 1975’te Türkiye’yi ilk kez ziyaret ettiğinde Amerikalı turistlerin kendisini Türk sanıp, adres sorduğunu ve benzer durumları Atina ziyaretinde de yaşadığını belirtti.
Guterres, “Ancak bir Portekizli olarak ben sizden farklı olarak, Atlantik rüzgarlarını da alıyorum” dedi.
“HEM AKILCILIĞA, HEM DE DUYGUSALLIĞA İHTİYAÇ VAR”
Antonio Guterres, iki liderin bugüne kadar süreci bu seviyeye getirmek için koyduğu yoğun çaba ve katkıya dikkat çekerek, çözüme varmak için hem akılcılığa hem de duygusallığa ihtiyaç olduğunu söyledi.
Guterres, “Duygusallık bazen tek başına kaldığında, durum karmaşık ve çelişkili bir hale gelebilir; duygularımızı akılcılıkla uyumlu, dengeli yaşadığımız zaman ise çok pozitif başarılar elde edebiliriz” dedi.
“KUCAK AÇMA VE CÖMERTLİKLE BİRLEŞİK FEDERAL KIBRIS’IN ORTAK GELECEĞİ İÇİN ÇALIŞMALIYIZ”
10 yıl kadar mültecilerle ilgili yoğun çalışmalar yaptığını ve bölgeyi çok iyi bildiğini kaydeden Guterres, özellikle Türkiye ve Yunanistan’ı bu bakımdan ayrı bir yere koyduğunu belirtti.
Guterres, “Türkiye en çok mülteci ağırlayan ülke konumundadır. Yunanistan da bütün sorunlarına rağmen mültecilere cömert davrandı. Bu kucak açma ve cömertlik duygularıyla birleşik federal Kıbrıs’ın ortak geleceği için çalışmalıyız” dedi.
“BÖLGE VE DÜNYA İÇİN ÇÖZÜM İÇİN BİRLİKTE ÇALIŞACAĞIZ”
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, şöyle devam etti:
“Kıbrıs’ta çözüm, iki bölgeli, iki toplumlu, siyasi eşitliğe dayalı bir federal ortaklık olacak. Bu çerçeve içinde önemli mesafeler kaydedildi. Fakat hala zorlu müzakerelere ihtiyaç duyulan konular var. Bu konular üzerine cesaretle gidilmeli ve her iki toplum da kendi adasında güven içinde olmalıdır. Bugün sizlerle birlikte yoğun bir çalışma içinde olacağız. Bölge ve dünya için iyi haber olmasını umduğum çözüme ulaşmak amacıyla birlikte çalışacağız”
GUTERRES, LİDERLERLE YEMEKTE BİRARAYA GELDİ
Kıbrıs Konferansı’nda sabah BM Genel Sekreteri Antonio Guterres başkanlığında başlayan beşli toplantıda öğle arası verildi.
Guterres, saat 13.30’da (Kıbrıs saatiyle 14.30) liderler Mustafa Akıncı ve Nikos Anastasiadis ile çalışma yemeğinde biraraya geldi. Yemeğe, müzakereciler Özdil Nami ile Andreas Mavroyannis de katıldı.